Strefa Bydło

Kontrola masy ciała podczas opasu bydła

Maciej Adamski, Kamila Arwar
UP Wrocław

 

Jednym z najważniejszych elementów w utrzymaniu bydła opasowego jest kontrola prawidłowego wzrostu i rozwoju zwierząt. W tym celu należy dokładnie kontrolować masę ciała bydła przed rozpoczęciem i zakończeniem opasu, a także w trakcie jego trwania.

 

 

                Częstym problemem, z którym spotykają się hodowcy (szczególnie rozpoczynający opas bydła) jest wybór odpowiedniego terminu ważenia zwierząt. Pierwszą kontrolę masy ciała obowiązkowo należy przeprowadzić przed rozpoczęciem opasu. W rzeczywistości należałoby rozpocząć ją od kontroli masy urodzeniowej cielęcia. W zależności od typu użytkowego i rasy masa ta może być bardzo rozbieżna (od 25 do ponad 60 kg). Technologia opasu determinuje terminy i rozpoczęcie kontroli masy ciała. Terminy kontroli rozwoju i wzrostu będą zależały od rasy i modelu produkcji żywca wołowego. W przypadku odsadków pomiar masy ciała powinien zostać wykonany minimum trzykrotnie – po urodzeniu, przed wyjściem na pastwisko, po odsadzeniu od matek (w wieku 6-9 miesięcy). Zaleca się (w miarę możliwości) ważenie przynajmniej jeden raz w trakcie okresu pastwiskowego. Pozwala to na uzyskanie informacji o tempie wzrostu i wykorzystaniu paszy (poprawności żywienia). Tempo przyrostów w tym okresie nie powinno być mniejsze niż

700 g/dobę. Łatwiejsza jest kontrola opasu w systemie alkierzowym. Ważenie można wykonywać częściej (w miarę potrzeby) w celu utrzymania odpowiedniego tempa przyrostów, wykorzystania potencjału genetycznego zwierząt, przy jednoczesnym racjonalnym zagospodarowaniu dostępnej bazy paszowej. Opasane cielęta po krowach mlecznych to przeważnie byczki. Kontrola masy ciała powinna odbywać się na podobnych zasadach. Niezależnie od technologii systemu opasu – im wyższa masa końcowa, tym częściej należy dokonywać ważenia zwierząt. Monitorowanie masy ciała jest jednym z elementów kontroli rozwoju młodego organizmu.

                Nadzór nad masą ciała zwierząt jest niezwykle istotny dla prawidłowego przebiegu opasu, przy możliwe najniższym zużyciu pasz i uzyskaniu najwyższej efektywności (Rys. 1). Kontrolując masę zwierząt możemy wyliczyć między innymi dzienne przyrosty zwierząt, wykorzystanie paszy na przyrost kilograma masy ciała. Parametry te wskazują na przebieg opasu oraz efektywność żywienia. Jest to szczególnie ważne jeśli początkowy okres odchowu i opasu oparty jest o pastwisko. Uzyskać można w ten sposób informację o jakości pastwiska i ewentualnie zastosować dokarmianie, przez co utrzymujemy racjonalne żywienie. Kontrola nad przyrostami dziennymi pozwala określić również możliwe nieprawidłowości w żywieniu zwierząt, jak i przebiegu opasu.

                Ważenie zwierząt pomaga określić odpowiedni termin zakończenia opasu. Jest to związane z tempem wzrostu i zakończeniem okresu rozwoju. W zależności od tempa wzrostu bydło można podzielić na szybko i wolno rosnące. Niezależnie od odkładanego tłuszczu i białka bydło można dodatkowo podzielić na trzy typy: wcześnie dojrzewające, średnio-wcześnie dojrzewające i późno dojrzewające. Wybór terminu przeprowadzenia uboju może mieć istotny wpływ na opłacalność produkcji żywca wołowego. Do opasania najlepiej wybierać zwierzęta ras, które późno dojrzewają i wolno rosną. Od takich osobników można uzyskać wołowinę o wysokiej jakości kulinarnej i przy utrzymaniu niskich kosztów produkcji. Najbardziej opłacalny jest opas jałówek do 400 kg, a także buhajków i wolców do masy ciała 450 kg. W okresie przygotowawczym przyrosty dzienne powinny wynosić około 700 g na dobę, a podczas opasu właściwego około 1000 g na dobę.

                Ważenie zwierząt jest jednym z elementów przeglądu stada,  podczas którego można dokonać kontroli stanu zdrowia, kondycji i poziomu dobrostanu zwierząt.

                Ważenie przeprowadza się obecnie przy użyciu wag elektronicznych, wchodzących w skład klatki wagowo-przepędowej lub systemu weterynaryjno-selekcyjnego, w którego skład wchodzi poskrom z wagą. Taki system ułatwia pracę hodowcy, umożliwia kontrolowanie stanu zwierząt i ich masy ciała. Wagi mogą być instalowane przy wejściu do budynku inwentarskiego lub w jego wnętrzu. Dodatkowo wagę można umieścić na pastwisku podczas przeglądu stada. W skład urządzeń systemu zagrodzeń wchodzi lej przepędowy, zakończony korytarzem, zwężającym się w kierunku wagi. Po zapędzeniu bydła w korytarzu przepędowym należy uniemożliwić cofanie się zwierząt. Montując taką wagę należy pamiętać o bezpieczeństwie zarówno samych zwierząt, jak i ludzi. Wszystkie elementy wchodzące w skład tego systemu powinny chronić przed urazami i okaleczeniem. Powinny być one łatwe w montażu i demontażu.

                Można stosować wagi różnego typu - mechaniczne i elektroniczne. Do ważenia cieląt po urodzeniu wykorzystać można przenośne wagi ręczne. W celu kontroli masy ciała większych zwierząt można wykorzystać platformy wagowe wchodzące w skład klatki wagowej lub poskromu. Platformy mogą być stacjonarne lub przenośne.

                Ważenie zwierząt jest nieodzownym elementem cyklu produkcyjnego opasów.

 

© 2020 Pro Agricola dom wydawniczy

Wykryto AdBlocka

 

Utrzymanie tej strony jest możliwe dzięki przychodom z reklam.
Aby móc dalej przeglądać tę stronę, prosimy o wyłączenie AdBlocka.