Strefa Bydło

Infekcyjne schorzenia racic nadal aktualne

Paweł Stefański
Katedra Hodowli Bydła i Produkcji Mleka, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

 

Gdy w 1974 roku Cheli i Mortellaro po raz pierwszy opisywali Dermatitis digitalis, na pewno nikt nie przypuszczał, że ta jednostka chorobowa będzie występowała w chowie bydła mlecznego najczęściej na terenie całego świata w XXI wieku. Dziś, gdy straty ekonomiczne wywołane przez technopatie palców, w samej tylko Wielkiej Brytanii osiągnęły ok. 100 mln funtów rocznie, a średnia długość użytkowania krów mlecznych w Polsce wynosi 2,8 laktacji (Lach, 2008) zasadne stało się pytanie jak ograniczyć występowanie kulawizn, szczególnie tych o charakterze infekcyjnym.

 

 

 

Zapalenie skóry palca (Dermatitis digitalis)

Zapalenie skóry palca nazywane jest także chorobą Mortellaro, malinową pięta czy truskawkową zgnilizną. Jak większość schorzeń racic występuje głównie na kończynach tylnych. Zmiany chorobowe są owalne lub okrągłe o wielkości od 0,5-1 cm, przypominając wyglądem owoc truskawki lub maliny. Ze zmian chorobowych wyizolowano głównie bakterie z gromady Spirochetów z rodzaju Treponema ssp. oraz Borrelia ssp., ale również inne bakterie gram ujemne. Jednak dokładna patogeneza Dermatitis digitalis nie została do dziś poznana, mimo iż dowody wskazują na bakterie z rodzaju Treponema ssp., jako główne źródło zakażenia. Bakterie te charakteryzują się kształtem śrubowatym lub spłaszczonych spiral, a naturalnym środowiskiem ich bytowania są jelita. Jednostka chorobowa jest wysoce zakaźna, z największą częstotliwością występowania w okresie letnim oraz zimowym. Ze względu na szybkie rozprzestrzenianie się zapalenia skóry palca w przypadku zdiagnozowania należy szybko podjąć leczenie. Zjawisko to dotyczy zarówno obór wolnostanowiskowych jak i uwięziowych. W Kalifornii przemysł mleczarski w wyniku występowania Dermatitis digitalis ponosi straty 1,5-5 mln dolarów rocznie, podczas gdy dla hodowców jeden przypadek zapalenia skóry palca to koszt 80-128 dolarów/krowę/laktację. Możemy wyróżnić dwie metody leczenia: indywidualne lub grupowe. Zazwyczaj w gospodarstwach prowadzących chów intensywny, w oborach wolnostanowiskowych stosuje się leczenie grupowe polegające na stosowaniu kąpieli racic w roztworze zawierającym antybiotyk, przez okres 2-4 dni,
2 razy w ciągu doby.

Zapalenie skóry szpary międzyracicowej (Dermatitis interdigitalis)

Zapalenie skóry szpary międzyracicowej jest drugim najczęściej występującym schorzeniem infekcyjnym racic. Zazwyczaj przebiega w sposób łagodny, atakując powierzchnię skóry między racicami, nie powodując przy tym objawów kulawizny. Rzadko można zaobserwować także zmniejszenie produkcji mleka czy utratę kondycji BCS u krów. Etiologicznym podłożem choroby są bakterie bytujące na skórze zwierząt: Fusobacterium necrophorum oraz Bacteroides nodosus. Podobnie jak w przypadku Dermatitis digitalis choroba częściej dotyczy kończyn tylnich niż przednich i ma charakter sezonowy. Przy dużej liczebności krów w oborze zapalenie skóry szpary międzyracicowej, może szybko przenosić się z jednego zwierzęcia na drugie. Zaawansowane stadium choroby charakteryzuje się widocznymi rowkami rogowymi przypominającymi literę V, a ciągłe drażnienie piętek powoduje zwiększoną produkcję rogu. Leczenie wczesnych zmian chorobowych ogranicza się do stosowania antybiotykoterapii miejscowej. W przypadku zaawansowanego stadium Dermatitis interdigitalis należy wykonać korekcję racic w celu skrócenia przerośniętego rogu. Dość częstym powikłaniem związanym z zapaleniem skóry szpary międzyracicowej są wrzody podeszwy (Zespół Rusterholtza).

Podstawowa profilaktyka


Aby uniknąć problemów z występowaniem infekcyjnych schorzeń racic, należy bezwzględnie pamiętać o:

  • kąpielach racic (10% CuSO4), również w grupie jałówek cielnych oraz krów zasuszonych, które mogą być głównym wektorem zakażenia;
  • stosowaniu do kąpieli racic podwójnych basenów, tak aby krowy w pierwszym z nich oczyszczały racice, natomiast w drugim zawierającym środek terapeutyczny dochodziło do kąpieli właściwej;
  • usuwaniu obornika 2 razy dziennie, rano i wieczorem;
  • stosowaniu korekcji funkcjonalnej 2 razy w roku, w miarę równych odstępach czasowych przez firmy posiadające certyfikat Krajowego Stowarzyszenia Korektorów i Terapeutów Racic;
  • stosowaniu podłóg i powierzchni, zapewniających zwierzętom pewne utrzymywanie równowagi;
  • brakowaniu krów, u których schorzenia ulegają powtarzaniu;
  • odpowiedniej wentylacji budynków inwentarskich;
  • dezynfekcji legowisk oraz przepędów wapnem palonym – zbyt silne stężenie może prowadzić do wysuszenia;
  • wydzieleniu miejsca z poskromem do prowadzenia leczenia ambulatoryjnego;
  • w przypadku zakupu zwierząt z zewnątrz należy przeprowadzić kwarantannę;
  • prowadzić codzienny monitoring stada.

Stosowanie wyżej wymienionych zasad pozwoli ograniczyć problemy z infekcyjnymi schorzeniami racic, poprawi dobrostan naszego stada wydłużając okres użytkowania krów, a także uchroni przed poważnymi stratami ekonomicznymi.

 

© 2020 Pro Agricola dom wydawniczy

Wykryto AdBlocka

 

Utrzymanie tej strony jest możliwe dzięki przychodom z reklam.
Aby móc dalej przeglądać tę stronę, prosimy o wyłączenie AdBlocka.