Archiwum
Znaczenie roślin motylkowatych w produkcji wysokowartościowych pasz z użytków zielonych
Jerzy Barszczewski
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach
Zakład Użytków Zielonych
Rośliny motylkowate (bobowate) stanowią duży potencjał produkcyjny pasz o wysokiej zawartości białka i składników mineralnych (wapnia, fosforu, potasu, magnezu) oraz witamin, wykorzystywane są w gospodarce na trwałych użytkach zielonych oraz przemiennych.
Odpowiednimi gatunkami do mieszanek na przemienne użytki zielone są trawy mało konkurencyjne dla roślin motylkowatych. Dla koniczyny łąkowej są to: kostrzewa łąkowa, tymotka łąkowa i życica trwała. Do uprawy z lucerną przydatne są także: kupkówka pospolita, stokłosa obiedkowata, rajgras wyniosły, festulolium oraz tymotka (mniej agresywna od festulolium lub kupkówki, nie wypiera roślin motylkowatych z łanu mieszanek). Odpowiednie dla koniczyny białej są: życica trwała, kostrzewa łąkowa, kupkówka pospolita, w mieszankach dwugatunkowych i wielogatunkowych. Do mieszanek w użytkowaniu pastwiskowym oprócz koniczyny białej przydatne są również odmiany lucerny siewnej odpornej na udeptywanie. Tetraploidalne odmiany koniczyny łąkowej są na ogół bardziej trwałe i dlatego są bardziej przydatne do mieszanek dwugatunkowych z trawami niż odmiany diploidalne. W przypadku lucerny dobór odmiany w warunkach użytkowania kośnego nie ma większego znaczenia. Jednak do uprawy są wskazane krajowe odmiany lucerny mieszańcowej, ponieważ w warunkach polskich są trwalsze niż zagraniczne. Na przemiennych (krótkotrwałych) użytkach zielonych najwyższą efektywność nawożenia azotem uzyskuje się stosując dawki na poziomie 90-120 kg N·ha-¹.
Mieszanki traw z motylkowatymi wysiewane na gruntach ornych pozwalają uzupełniać bilans pasz w gospodarstwie, ułatwiając organizację żywienia letniego oraz zimowego poprawiając strawność i smakowitość mieszanek. Jednak w większości gospodarstw trwałe użytki zielone są głównym zapleczem pasz objętościowych.
Trwałe użytki zielone (TUZ) stanowią w większości gospodarstw podstawowe zaplecze paszowe dla przeżuwaczy a rosnące na nich trawy i motylkowate są niewątpliwie najlepszym oraz najtańszym źródłem pasz objętościowych, które przetwarzane są na mięso i mleko lub inne produkty pochodzenia zwierzęcego.
Dostęp do wszystkich artykułów archiwalnych znajdujących się na naszym portalu jest możliwy po wykupieniu prenumeraty czasopisma.