Hodowca Bydła 6/2016

Katarzyna Sobocińska

W dzisiejszych czasach oczekiwania i potrzeby konsumentów są coraz większe, ich świadomość dotycząca żywności stale rośnie. Wejście Polski do Unii Europejskiej narzuca obowiązek dostosowania prawa krajowego do obowiązującego w UE. Z tego powodu wszystkie podmioty produkujące lub wprowadzające żywność do obrotu, bez względu na wielkość i profil działalności, mają obowiązek stosowania systemu HACCP, czyli zintegrowanego systemu bezpieczeństwa żywności. Wymagany jest w całym łańcuchu żywnościowym za wyjątkiem produkcji pierwotnej. Obowiązuje także przy produkcji pasz i premiksów dla zwierząt. W Polsce konieczne jest równoczesne stosowanie przepisów ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o Bezpieczeństwie Żywności i Żywienia i przepisów rozporządzeń unijnych.

Dostęp do wszystkich artykułów archiwalnych znajdujących się na naszym portalu jest możliwy po wykupieniu prenumeraty czasopisma.

Zaloguj się, aby zobaczyć.

Małgorzata Horecka

Niejeden artykuł w prasie tematycznej mierzył się ze skalą problemu. Na sympozjach, wykładach i spotkaniach naukowcy poświęcili temu tematowi pewnie kilka tysięcy godzin, a mimo to wszystko wciąż jest to jeden z głównych powodów bezsenności u producentów mleka. Mastitis jest bardzo „kosztownym” przeciwnikiem, szczególnie upartym, gdy wywołanym przez gronkowce.

Zanim będziemy mówić o samym winowajcy po raz kolejny uściślijmy czym jest w ogóle Stan Zapalny Wymienia czyli mastitis. Wbrew pozorom nic w organizmie krowy nie dzieje się na złość hodowcy. Zapalenie wymienia też jest „po coś”. W warunkach naturalnych, a więc takich sprzed ery produkcji mleka, gdy krowy nie mogły liczyć na pomoc weterynaryjną, podniesienie temperatury wewnątrz wymienia miało za zadanie eliminację mikroorganizmów wywołujących chorobę. Bolesność natomiast była ochroną przed mechanicznym podrażnieniem, a więc i zaostrzeniem stanu chorobowego. Opuchlizna i zaczerwienienie natomiast było wynikiem zwiększonego przepływu krwi i limfy w naczyniach krwionośnych, gdyż organizm podejmował walkę. Nie zawsze takie kroki podjęte przez organizm były skuteczne, ale bez możliwości pomocy z zewnątrz były jedynymi możliwymi do podjęcia. Poza tym im bardziej uzbrojona obrona, tym większe wymagania stawia w stosunku do atakującego. Z tego powodu wraz ze wzrostem intensywności eksploatacji wymion krów, a także ze wzrostem możliwości wykorzystanego arsenału obrony, wróg staje się coraz bardziej oporny na podjęte środki leczenia. Dziś sama reakcja organizmu praktycznie nigdy nie będzie w stanie poradzić sobie z problemem mastitis. Dlatego tak ważna jest wiedza, świadomość zagrożenia i umiejętność obserwacji, a w konieczności umiejętne podjęcie kroków w walce z przeciwnikiem.

❙ Postać podkliniczna

Postać podkliniczna – tzw. „cichy wróg”. Niestety, jest najczęstszą formą występowania mastitis. Bez badania laboratoryjnego jest praktycznie niewykrywalne. Jedyne wskazówki, to obniżona wydajność mleczna i podwyższona ilość komórek somatycznych nieznacznie przekraczająca dopuszczalne normy. Niestety, rzadko kiedy podkliniczna forma zapalenia wymienia przechodzi sama, a rozwija się długo, dlatego niezbędne jest tu profilaktyczne systematyczne badanie pozwalające na stwierdzenie obecności tego stanu.

Dostęp do wszystkich artykułów archiwalnych znajdujących się na naszym portalu jest możliwy po wykupieniu prenumeraty czasopisma.

Zaloguj się, aby zobaczyć.

Mariusz Grygorcewicz

GEA Polska

GEA Farm Technologies zawsze kojarzy się hodowcom z najlepszymi urządzeniami i rozwiązaniami związanymi z produkcją mleka. W Polsce GEA dostarczyła i zamontowała już kilka tysięcy nowych urządzeń, które codziennie wspomagają hodowców w ich ciężkiej pracy. Należy tu przypomnieć, że firma produkuje urządzenia udojowe od ponad 100 lat wprowadzając na rynek wiele nowych rozwiązań. Rok 2016 jest rokiem szczególnym, ponieważ obchodzimy 20 lecie pracy na rynku polskim i jesteśmy dumni z tego, że codziennie nasze urządzenia w Polsce doją i schładzają mleko od kilkuset tysięcy krów. Z tego powodu chcielibyśmy podziękować wszystkim naszym klientom za to, co mogliśmy dla nich zrobić. Dziękujemy również za zaufanie jakim nas Państwo obdarzyliście i obiecujemy, że w dalszym ciągu będziemy naszą ofertę dopasowywać do Państwa potrzeb oraz wymagań rynku.

Czytaj więcej...

Marta Kaliciak, Marek Adamski

UP we Wrocławiu

Embriotransfer (ET) to biotechnika stosowana w rozrodzie bydła. Polega na przenoszeniu zarodków z macicy krowy dawczyni do macicy biorczyni. Wykorzystanie transferu zarodków w hodowli bydła ma szerokie zastosowanie i wiele zalet. W naturalnym cyklu od krowy uzyskuje się maksymalnie 1 cielę rocznie. Dzięki embriotransferowi możliwe jest otrzymanie większej ilości potomstwa od cennych krów o wysokiej wartości genetycznej. Ponadto embriotransfer pozwala na przyspieszenie postępu hodowlanego w stadzie. Zjawisku temu sprzyja również fakt, iż możliwe jest pozyskiwanie zamrożonych zarodków z ośrodków zagranicznych. Sprowadzanie zarodków spoza Polski pozwala również uniknąć problemów związanych z transportem zwierząt na dalekie odległości oraz ich aklimatyzacją.

Zaloguj się, aby zobaczyć.

dr inż. Andrzej Sobieraj

Leiber Sp. z o. o., Krośniewice

Pozytywny wpływ drożdży piwowarskich (Saccharomyces cerevisiae) na organizm zwierząt znany jest od długiego czasu i potwierdzony w wielu badaniach przeprowadzonych na różnych zwierzętach gospodarskich. Szczególnie zalecany w żywieniu bydła mlecznego i opasowego. Czy drożdże piwowarskie mogą być alternatywą dla stosowania antybiotyków w paszy lub redukcji ich stosowania w okresie produkcyjnym poprzez pozytywny wpływ na mikroflorę przewodu pokarmowego?

Ściana komórkowa drożdży piwowarskich zawiera mannano-oligosacharydy (MOS), które działają stabilizująco na mikroflorę jelitową oraz β-glukany, które aktywują system odpornościowy przeciwko różnym patogenom. Ponadto drożdże piwowarskie wydzielają naturalny antybiotyk malucidin, który chroni je przed innymi grzybami (Candida/Torula) i przed bakteriami takimi jak Salmonella.

                W przedstawionych badaniach chciałbym przedstawić kolejny czynnik jaki zawierają drożdże piwowarskie, a chodzi tu o chmiel. Drożdże piwowarskie są jedynym produktem zawierającym chmiel. Chmiel w produkcji piwa stosowany jest jako czynnik smakowy i stabilizujący. Chmiel wywiera hamujący wpływ na patogeny. Zasadniczymi składnikami chmielu są: humulon (α-kwas) i lupulon (β-kwas) oraz ksantohumol (flawonoid – silny antyoksydant wykazujący również właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze oraz …przeciwnowotworowe). Wymienione związki chemiczne występują w szyszkach chmielu.

                W doświadczeniu zostały użyte różne produkty zawierające drożdże piwowarskie Leiber: Leiber® BT, Biolex® MB 40, CeFi® Pro oraz antybiotyki: flawofosfolipol, amoksycylina, chloramfenikol oraz dobrze znana producentom mleka bakteria gronkowca złocistego Staphylococcus aureus powodująca zapalenia wymienia (mastitis). Na płytkach testowych z gronkowcem złocistym (Staphylococcus aureus) umieszczono krążki z wyżej wymienionymi substancjami. Następnie zmierzono, jak poszczególne substancje wpłynęły na gronkowca złocistego, co zostało przedstawione na fotografiach od 1 do 4.

Dostęp do wszystkich artykułów archiwalnych znajdujących się na naszym portalu jest możliwy po wykupieniu prenumeraty czasopisma.

Zaloguj się, aby zobaczyć.

Tomasz Sakowski

Instytut Genetyki i Hodowli Zwierząt PAN w Jastrzębcu

Pomimo niskich cen skupu, od początku 2016 roku, podaż mleka w Polsce nadal rośnie. W styczniu dostarczono do punktów skupu 887 mln litrów mleka, czyli o 8% więcej niż w tym samym miesiącu w poprzednim roku. W całym 2015 roku skupiono 10 558 mln litrów mleka, co było o 2,25% więcej niż w roku 2014.

W styczniu ceny skupu mleka nadal spadały i wynosiły przeciętnie 111,8 PLN/100 litrów, czyli o 1% mniej niż grudniu 2015 roku i o 8,5% mniej niż rok wcześniej. W Unii Europejskiej średnia cena mleka kształtowała się w styczniu 2016 roku na poziomie 29,61 EUR/100kg mleka i była niższa o 3% niż w grudniu 2015 roku i o 7% niższa niż rok wcześniej.

                Z uwagi na dużą nadprodukcję mleka i spadki cen od września 2014 roku Komisja Europejska wprowadziła dopłaty do przechowywania mleka w proszku, masła i niektórych gatunków sera twardego. W imieniu Komisji na rynku dopłat do przechowywania tych produktów interweniuje w Polsce Agencja Rynku Rolnego. Dopłaty do przechowywania produktów mleczarskich są obecnie jedynym instrumentem finansowym, jakim może posłużyć się Komisja Europejska w celu złagodzenia skutków nadprodukcji mleka. Podpisane umowy z WTO (Światowa Organizacja Handlu) uniemożliwiają stosowanie dopłat do eksportu i wywóz po obniżonej cenie nadwyżek wyrobów mleczarskich do krajów trzecich. Byłaby to wtedy nieuzasadniona pomoc publiczna zakłócająca konkurencję na rynku produktów rolnych.

Dostęp do wszystkich artykułów archiwalnych znajdujących się na naszym portalu jest możliwy po wykupieniu prenumeraty czasopisma.

Zaloguj się, aby zobaczyć.

Zdzisław Gliński, Krzysztof Kostro

UP we Wrocławiu

Gruźlica, jersinioza, choroba Johnego, wąglik

Gruźlica

Gruźlica bydła wywołana przez prątek bydlęcy gruźlicy (Mycobacterium bovis) jest zakaźną i zaraźliwą chorobą bakteryjną ssaków (Fot. 1). Prątek bydlęcy jest głównie patogenem bydła, owiec i kóz oraz atakuje człowieka. Chorują też jelenie, sarny, muflony, dziki, łosie, i żubry. W Czechach przyczyną gruźlicy u dzików i jeleni jest najczęściej Mycobacterium microti. Zwierzęta łowne i dzikie zakażają się podczas kontaktów z chorymi na gruźlicę zwierzętami domowymi, głównie od bydła, owiec i kóz. I na odwrót, od chorych zwierząt dzikich podczas kontaktów bezpośrednich mogą zakażać się zwierzęta domowe. Źródłem zakażenia dla zwierząt domowych jest też środowisko zanieczyszczone prątkiem bydlęcym wysiewanym przez chore na gruźlicę zwierzęta dzikie. Źródłem zakażenia oprócz ssaków są ptaki wysiewające zarazek do środowiska.

Zaloguj się, aby zobaczyć.

Dariusz S. Minakowski

XVI Regionalna Wystawa Zwierząt Hodowlanych i Święto Mleka w Płoniawach-Bramurze odbyła się pod honorowym patronatem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Marszałka Województwa Mazowieckiego. Oficjalnymi organizatorami wystawy byli Wójt gminy Płoniawy – Bramura Włodzimierz Załęski, Mazowiecki związek Hodowców Bydła i Producentów Mleka, PFHBiPM Sp. z o.o. Region Parzniew, Mazowieckie Centrum Hodowli i Rozrodu Zwierzą w Łowiczu i Ciechanowie, Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego Warszawa – Oddział w Ostrołęce oraz Powiatowy Zespół Doradztwa w Makowie Mazowieckim. Przygotowania i starania organizacyjne do tego ważnego wydarzenia, podjęto praktycznie już od ubiegłorocznej wystawy. Znalazło to swoje odzwierciedlenie nie tylko w doskonalej organizacji tegorocznej wystawy, ale również w doborowej stawce zwierząt, w dużym zaangażowaniu wystawców oraz stale rosnącym zainteresowaniu zaproszonych gości, hodowców i producentów mleka a także licznie zgromadzonej publiczności. Na wystawie zostały zaprezentowane najlepsze zwierzęta wytypowane przez specjalistów PFHBiPM w różnych kategoriach wiekowych i grupach użytkowych bydła ras mlecznych. Na ringu mogły być prezentowane jedynie zwierzęta urodzone w kraju, co stanowiło jeden z warunków przystąpienia do konkursu. Wszystkie zwierzęta były profesjonalnie i wyjątkowo starannie przygotowane do prezentacji na ringu przez hodowców z powiatów makowskiego, przasnyskiego, pułtuskiego, ostrołęckiego oraz ciechanowskiego. Wyrównana stawka ocenianego bydła w poszczególnych kategoriach wiekowych i grupach użytkowych powodowała, że zespół sędziowski miał często duże problemy w wyborze najlepszych, wyróżnianych zwierząt. Postęp hodowlany uzyskany w wielu gospodarstwach specjalizujących się w produkcji mleka, spowodował, że produkcja mleka w wielu stadach bydła mlecznego na Mazowszu jest na poziomie europejskim a cechy funkcjonalne, pokrój oraz stan zdrowotny zwierząt wskazywały nie tylko na ich wysoki potencjał produkcyjny, ale również na predyspozycje do dłuższego okresu użytkowania.

Czytaj więcej...