Archiwum
Wirus wirusowej biegunki bydła BVDV
Jolanta Oprządek
Instytut Genetyki i Hodowli Zwierząt PAN w Jastrzębiec
Obserwuje się wzrost częstości zachorowań bydła, mimo ciągłej poprawy warunków środowiskowych oraz stałej opieki weterynaryjnej, obejmującej zarówno zabiegi profilaktyczne, jak i leczenie wykrytych chorób. Zdrowie zwierząt jest jednym z wielu czynników, które wpływają na ekonomiczną opłacalność hodowli bydła mlecznego. Obecnie w hodowli bydła kładzie się duży nacisk nie tylko na wysoką produkcję, lecz również prowadzi się selekcje w kierunku uzyskania takiego materiału hodowlanego, który pozwoli zmniejszyć wystąpienie pewnych chorób w populacji. Wirusowa biegunka bydła i choroba błon śluzowych (bovine virus diarrhea – mucosal disease, BVD-MD) należy do kosztownych i trudnych do opanowania tradycyjnymi metodami weterynaryjnymi chorób bydła.
Według światowych danych, BVD-MD jest główną przyczyną strat ekonomicznych w hodowli bydła. Z danych pochodzących z różnych rejonów świata wynika, że odsetek krów, które miały kontakt z wirusem waha się od 60-90%. Zyski w gospodarstwie w szybkim tempie uzyskuje się jedynie od zdrowych zwierząt, dlatego obecnie w hodowli zwierząt kładzie się nacisk nie tylko na wysoką wydajność, lecz również selekcja prowadzona jest w kierunku uzyskania materiału genetycznego, który mógłby zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia choroby w danej populacji. W tym celu prowadzi się badania nad wieloma chorobami zwierząt gospodarskich. Jedną z tych chorób jest wirusowa biegunka bydła (Bovine Viral Diarrhea, BVD).
W 1946 Olafson i wspólnicy opisali przypadki gastroenteritis z biegunką surowiczą w stadach mlecznych w stanie Nowy Jork. U zwierząt wykazujących objawy chorobowe rozwinęły się wrzody na błonie śluzowej jamy ustnej i nosa, zaobserwowano także przypadki ronień. Pomimo wysokiego współczynnika zachorowalności, współczynnik umieralności był niski. Nowa choroba została nazwana wirusową biegunką bydła (bovine viral diarrhea).
Siedem lat później mucosal disease (MD) została opisana po raz pierwszy przez Ramsey`a i Chivers`a u bydła mięsnego i mlecznego w stanie Iowa i okolicznych stanach. Podobnie jak Olafson i wsp., stwierdzili przypadki owrzodzeń i uszkodzeń błon śluzowych oraz biegunkę. Współczynnik umieralności był wysoki. Początkowo myślano, że chorobę wywołuje inny czynnik niż w przypadku biegunki wirusowej, lecz na podstawie badań serologicznych stwierdzono, że obie choroby wywołuje prawdopodobnie ten sam wirus.
