Archiwum
Stymulatory wzrostu runi łąkowej i pastwiskowej
Iwona Radkowska
Instytut Zootechniki – PIB, Dział Technologii, Ekologii i Ekonomiki Produkcji Zwierzęcej
Adam Radkowski
Instytut Produkcji Roślinnej/Zakład Łąkarstwa, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
Głównym problemem jaki najczęściej występuje w produkcji roślinnej szczególnie intensywnej, jest przeciwdziałanie niekorzystnym czynnikom środowiska, które sprawiają, że potencjał roślin uprawnych nie jest w pełni wykorzystany pomimo zastosowania wszystkich zalecanych metod agrotechnicznych. Dlatego też w nowoczesnej uprawie roślin obok podstawowego nawożenia mineralnego oraz aplikowania fungicydów i herbicydów coraz częściej stosuje się także szereg preparatów określanych jako regulatory rozwoju roślin lub biostymulatory.
Biostymulatory to stosunkowo nowa grupa produktów, która wykorzystywana jest do uzyskania możliwie jak najwyższego plonowania roślin, zwłaszcza w niekorzystnych dla ich rozwoju warunkach. Działanie ich polega na stymulowaniu procesów fizjologicznych roślin, lepszym wzroście wegetatywnym i generatywnym, a przez to większym plonowaniu i lepszą jakością roślin. Preparaty te częściowo niwelują niekorzystne oddziaływanie warunków środowiskowych, zwiększają odporność roślin na czynniki stresowe, ułatwiają regenerację, przyspieszają przebieg procesów życiowych, biorą bezpośredni lub pośredni udział w procesie fotosyntezy, pobieraniu i transporcie wody oraz składników pokarmowych. Biostymulatory mogą wpływać także na lepsze kiełkowanie nasion oraz stymulują aktywność biologiczną roślin. W zależności od oczekiwanych efektów stosuje się je w różnych fazach rozwoju roślin, np. w okresie intensywnego wzrostu, kwitnienia, zawiązywania nasion lub w okresie niekorzystnych warunków klimatycznych. Zastosowanie stymulatorów w okresie suszy, przymrozków lub mrozu powoduje podwyższenie naturalnej tolerancji roślin na dany czynnik stresowy. Biostymulatory pobudzają procesy u roślin zarówno na poziomie komórkowym, tkankowym, w poszczególnych organach, poprzez zmiany metaboliczne, aż po zmiany na poziomie molekularnym.
Biostymulatory to substancje biologicznie czynne, najczęściej pochodzenia organicznego, wytwarzane z naturalnych ekstraktów roślinnych lub mikroorganizmów (bakterie, grzyby). Najczęściej są to hormony, enzymy, mikroelementy, białka lub aminokwasy oraz inne aktywne związki. Stosowane są one w małych dawkach, które pozwalają na uaktywnienie procesów przemiany materii. Ze względu na sposób działania oraz stosowaną formę są one nie tylko bezpieczne dla środowiska naturalnego, ale pozwalają na znaczne ograniczenie ilości substancji chemicznych stosowanych w uprawie i ochronie roślin. Preparaty dostępne na rynku różnią się mechanizmami działania, przeznaczeniem technologicznym i pochodzeniem.