Archiwum
Krowy mieszańce, czyli zwierzęta doskonałe?
Mirosław Gabryszuk, Renata Gabryszuk; Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach
Krzyżowanie międzyrasowe jest powszechnie znaną i stosowaną metodą doskonalenia zwierząt. Jego celem jest uzyskanie potomstwa o korzystnej kombinacji genów oraz lepszych cechach fenotypowych od ich rodziców. W przypadku bydła, krzyżowanie przede wszystkim dotyczy bydła mięsnego, gdyż jest ono podstawą tworzenia stad towarowych o wybitnych cechach mięsności. Ale krzyżowanie może również wnieść wiele korzyści w stadach bydła mlecznego oraz stadach użytkowanych dwukierunkowo. Krzyżowanie międzyrasowe szczególnie polecane jest w gospodarstwach nastawionych na intensyfikację produkcji, a nie na doskonalenie hodowlane. Pozwala wówczas uzyskać pozytywne rezultaty zarówno w zakresie cech produkcyjnych, jak i funkcjonalnych. Znaczenie krzyżowania międzyrasowegoAby zmniejszyć ryzyko występowania depresji inbredowej w stadzie, coraz więcej hodowców decyduje się na krzyżowanie, czyli łączenie bydła różnych ras. Krzyżowanie międzyrasowe bydła umożliwia nie tylko zwiększenie różnorodności genetycznej w stadach, ale także poprawę cech funkcjonalnych oraz płodności zwierząt. Może również mieć wpływ na zmniejszenie kosztów weterynaryjnych dzięki obniżeniu zachorowalności w tych stadach (Rysunek 1). Holsztyno-fryzy, które stanowią większość utrzymywanych w Polsce zwierząt, można krzyżować z innymi rasami wykorzystywanymi do produkcji mleka, tj. simental, brown swiss, czerwone bydło skandynawskie (NRF, SRB czy duńska czerwona) oraz montbeliarde. Zwierzęta krzyżówkowe z całą pewnością odznaczać się będą niższą mlecznością niż czystorasowe holsztyny. Wyjątek stanowić mogą stada, w których warunki środowiskowe nie pozwalają na pełne uwidocznienie się potencjału produkcyjnego krów czystorasowych. W takim przypadku mleczność kształtować się będzie na poziomie zbliżonym do krów czystorasowych lub nawet go przewyższy (ale z całą pewnością nie będzie to wzrost spektakularny, a jedynie kilkuprocentowy). Szczególnie korzystne jest łączenie rasy holsztyńsko-fryzyjskiej z simentalami w typie fleckvieh o dominujących cechach mlecznych i jednocześnie dobrze rozwiniętych cechach mięsnych.