Archiwum

Katarzyna Markowska

W Licheniu Starym w dniach 14-16.09.2016 roku odbyło się kolejne, XXVIII już Międzynarodowe Sympozjum Drobiarskie PO WPSA. Wzięło w nim udział 190 uczestników, w tym 90 osób reprezentujących praktykę.

Organizatorem tegorocznego sympozjum był zarząd Polskiego Oddziału Światowego Stowarzyszenia Wiedzy Drobiarskiej pod przewodnictwem prezydenta prof. dr hab. Andrzeja Rutkowskiego oraz wiceprezydenta prof. dr hab. Jana Jankowskiego. Patronat honorowy nad wydarzeniem objęło Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Zaprezentowano 83 prace naukowe w krótkich 4 minutowych wystąpieniach oraz 9 pełnych doniesień. Uczestnicy pochodzili z 6 krajów. Podczas otwarcia konferencji miała miejsce uroczystość nadania godności Honorowego Członka Polskiego Oddziału Światowego Oddziału Stowarzyszenia Wiedzy Drobiarskiej. Do grona honorowych członków stowarzyszenia dołączyli: dr hab. Gabriela Eliminowska-Wenda, prof. dr hab. Joanna Sobczak, mgr Jolanta Tymińska, prof. dr hab. Zbigniew Dobrzański, dr inż. Grzegorz Szukalski.

                W dalszej kolejności rozstrzygnięto konkurs na najlepszą tegoroczną pracę dyplomową z zakresu drobiarstwa. Pierwsze miejsce zdobyła mgr inż. Jagoda Abramek za pracę pt. „Oddziaływanie nanocząsteczek miedzi na układ immunologiczny i oksydoredukcyjny kurcząt”. Praca wykonana została pod kierunkiem dr hab. Katarzyny Ognik w Katedrze Biochemii i Toksykologii Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. Ex aequo pierwszą nagrodę otrzymał mgr Giuseppe Carcò za pracę pt. „Genetic variability of some Italian and Polish duck breeds”. Praca wykonana pod kierunkiem prof. dr hab. Tomasza Szwaczkowskiego w Katedrze Genetyki i Podstaw Hodowli Zwierząt Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Drugie miejsce przypadło mgr inż. Jadwidze Kołodziej za pracę pt. „Wpływ systemu utrzymania na profil hematologiczny i biochemiczny krwi kurcząt rzeźnych”. Praca wykonana pod kierunkiem dr inż. Justyny Batkowskiej w Katedrze Biologicznych Podstaw Produkcji Zwierzęcej Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. Trzecie miejsce zdobyła mgr inż. Daria Łuczak za pracę pt. „Wpływ mieszanek zawierających jęczmień oplewiony lub nagoziarnisty na wyniki poubojowe i jakość mięsa kurcząt brojlerów”. Praca wykonana pod kierunkiem dr hab. Aliny Janochy, prof. nzw. UPH w Katedrze Żywienia Zwierząt i Gospodarki Paszowej Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach.

Aktualne problemy drobiarstwa

Aktualne problemy drobiarstwa w Polsce, to temat wykładu inaugurującego sympozjum naukowe. To temat, który jest obecny na wszystkich ostatnich sympozjach WPSA i niezmiennie od wielu lat jest przygotowywany przez profesorów Jana Jankowskiego i Andrzeja Rutkowskiego. Oto kilka ciekawych informacji przedstawionych podczas prezentacji. Nie ulega wątpliwośc, że produkcja drobiu w Polsce w ciągu ostatnich kilku lat dynamicznie się rozwija. Udział żywca drobiowego w produkcji mięsa w Polsce wynosi już 46,1%. Eksportujemy 909 mln ton drobiu rocznie, z czego 75% to kurczęta rzeźne, a 20% to indyki. Eksportujemy również coraz więcej ptaków żywych, szczególnie do Niemiec (handel przygraniczny) oraz piskląt do Europy Wschodniej 36,8 mln. sztuk. Przy tak ogromnej produkcji problemem dla Polski może być jednokierunkowy eksport. Eksport poza rynki europejskie wynosił w 2014 i 2015 roku jedynie 10%. Konieczna jest większa ekspansja poza nasz kontynent. Naszą szansą, którą należy tutaj wykorzystać jest rynek chiński. Chińczycy zjadają tylko 9 kg mięsa drobiowego na osobę. Do tej pory firmy, który chciały eksportować mięso drobiowe do Chin popełniały błędy taktyczne, można mieć jednak nadzieję, że eksport w tym kierunku ruszy¹. Będąc dużym producentem drobiu Polska musi przez cały czas monitorować sytuację związaną z zapotrzebowaniem na ten surowiec, jak i także preferencje konsumentów. Wyzwaniem dla przemysłu drobiarskiego jest zatem konieczność redukcji antybiotyków wykorzystywanych w celach terapeutycznych, w związku z nasileniem się fobii antybiotykowej. W USA i Kanadzie presja na obniżenie wykorzystania antybiotyków w medycynie weterynaryjnej jest duża od kilku lat. W wieku krajach europejskich trend ten jest także widoczny. W ostatnich trzech latach spadło zużycie antybiotyków w celach terapeutycznych we Włoszech, Niemczech Wielkiej Brytanii czy na Węgrzech. W Polsce wskaźnik ten nadal rośnie. Największe zużycie antybiotyków w mg/kg masy ciała występuje w produkcji świń i wynosi 172 mg, na drugim miejscu znajduje się z drób – 148 mg, a na trzecim bydło – 45 mg. Założeniem do osiągnięcia dla Polski jest, aby zejść do poziomu poniżej 50 mg/1 kg wyprodukowanego żywca. Kolejnym wyzwaniem dla przemysłu drobiarskiego jest poprawa dobrostanu, co ma przynieść wyższą zdrowotność w zakresie kondycji jelit oraz ograniczenie przypadków wystąpienia FPD (zapalenia poduszki stopy). Inną kwestią, nad którą przemysł musi popracować, to poprawa wizerunku mięsa drobiowego. Niezbędne jest szybkie reagowanie na nieprawdziwe doniesienia pojawiające się w mediach oraz walka z wszechogarniającą fobią dotyczącą produktów GMO. W ślad za informacjami nt. obecności antybiotyków w paszach i w mięsie drobiowym Inspekcja Weterynaryjna wykonuje badania na obecność antybiotyków w paszach, wodzie oraz surowcach zwierzęcych. W ostatnim roku na 16 tys. przebadanych próbek antybiotyki wykryto w 4. Wyniki badań wody są mniej optymistyczne, ale tutaj w grę wchodzą także sprawy związane z niedostatecznym czyszczeniem linii pojenia po przebytej antybiotykoterapii.

                Na zakończenie pierwszego dnia obrad Międzynarodowego Sympozjum Drobiarskiego PO WPSA tradycyjnie odbywa się Konkurs Młodych Badaczy im. Jerzego Będkowskiego. W tym roku do konkursu stanęło 11 osób. Polega on na tym, że młodzi badacze prezentują swoje doniesienia w języku angielskim i w tym języku odpowiadają także na pytania do swojej pracy. Jury stanowi zgromadzona publiczność. Na uroczystej wieczornej gali nagrodę za najlepszą prezentację odebrała Rosella Mucci reprezentująca University of Molise we Włoszech współpracujący z Uniwersytetem Przyrodniczo-Technologicznym w Bydgoszczy „Wpływ iniekcji in ovo różnych prebiotyków na tuszki i cechy jakościowe mięsa kurcząt brojlerów”. Drugą nagrodę otrzymała mgr Ewelina Cholewińska z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, która zaprezentowała pracę „Wpływ aplikowania nanocząsteczek miedzi na szacowaną absorpcję żelaza, cynku i wapnia w jelicie cienkim”. Trzecie miejsce zajęła Joanna Rosenberger z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu za pracę „Wpływ temperatury powietrza na behawior lęgowy głuszców”.

                Kolejny dzień obrad rozpoczęła sesja poświęcona biologicznym podstawom hodowli i produkcji drobiu. Moderatorami tej części byli: dr hab. Joanna Gruszczyńska oraz prof. dr hab. Tomasz Szwaczkowski. W kolejnej sesji prowadzonej przez dr hab. Witolda Szczurka oraz dr inż. Piotra Stanisławskiego przedstawiono tematy prac badawczych związanych z żywieniem drobiu. Podczas tej sesji omawiano efektywność stosowania krajowych źródeł białka, możliwości redukcji antybiotyków w produkcji drobiarskiej, wpływ wermikulitu jako dodatku do paszy i ściółki na stan podeszwy stóp oraz kości indyków, zastosowanie nanocząsteczek miedzi na układ odpornościowy, uszlachetnianie nasion grochu czy wykorzystanie propolisu.

                Następna sesja dotyczyła profilaktyki w produkcji drobiarskiej. Jej moderatorami byli prof. Eugeniusz Herbut i dr hab. Wojciech Kozdruń. Pierwszy prelegent przedstawił prezentację nt. „Aspekty immunosupresji u drobiu”. Pozostałe tematy tej sesji dotyczyły wpływu suchej dezynfekcji ściółki na wyniki produkcyjne oraz zdrowie ptaków, metod zapobiegania kokcydiozie, hipertermii powylęgowej, bezpieczeństwa dezynfekcji i dezynsekcji.

                Sesji „Jakość produktów drobiarskich” przewodniczyli dr Daria Murawska oraz Catherine Hamelin. Badania tutaj prezentowane dotyczyły m.in. jakości mięsa emu, metod pakowana jaj i warunków przechowywania, jakości jaj z chowu ekologicznego, jakości mięsa gęsiego i jego przechowywania.

                Moderatorami kolejnej sesji pt. „Użytkowanie drobiu” byli prof. Ewa Łukaszewicz i dr Zofia Sokołowicz. W tej części przedstawiono doświadczenia dotyczące udziału włókna w żywieniu drobiu, nasienia chimer płciowych kury domowej, a także kapłonowania kogutków.

                XXVIII Międzynarodowe Sympozjum Drobiarskie zakończono ogólnopolskim panelem dyskusyjnym nt. przyszłości polskiego drobiarstwa. Interesującą prezentację pt. „Dokąd zmierza drobiarstwo?” przedstawił M. Kołańczyk, a prof. Stanisław Wężyk wygłosił wykład przygotowany wspólnie z dr Ryszardem Gilewskim „Wyzwania producentów jaj i mięsa drobiowego”. M. Kołańczyk omówił drogę jaką przeszło polskie drobiarstwo do punktu, w którym jest teraz i jaką rolę pełni obecnie na rynkach światowych. Duże znaczenie dla naszej sytuacji ma to, co dzieje się u naszych sąsiadów. Przedstawił ogromny wzrost produkcji drobiu w Rosji oraz na Ukrainie. Zaznaczył, że są to rynki bardzo specyficzne. Sporo środków na inwestycje pochodzi spoza branży i na tych terenach budowane są ogromne projekty od podstaw. Jak na razie jednak wyniki produkcyjne nie są tam znaczące, bo kraje te ciągle się uczą, nie mają doświadczenia, ale należy się spodziewać, że te ogromne zakłady będą coraz skuteczniejsze. Innym przykładem kraju o nietypowych zachowaniach na polu drobiarskim jest Turcja. To kraj o silnym drobiarstwie i wysokich reżimach sanitarnych. Ich słabością jest nieznajomość języka angielskiego, dlatego nie obserwuje się wzmożonej ekspansji tureckiego drobiu na rynki zewnętrzne. W dalszej części swojego wystąpienia M. Kołańczyk przedstawił Indie jako kraj o dużych możliwościach. W produkcji wykorzystują pisklęta Cobb 400, mają kreatywne podejście do drobiarstwa, ciekawą organizację produkcji i sprzedaż. Istnieje tutaj silne powiązanie wielkotowarowej firmy z drobnotowarową produkcją. Drobiarstwo jest bardzo rozdrobnione – istnieje tysiące ferm, o wielkości produkcji 1000 ptaków. Sektor drobiarski jest także jednym z najszybciej rozwijających się sektorów rolnych w Indiach z rocznym tempem wzrostu produkcji rzędu 7-10 proc. W 2015 r. produkcja drobiu wzrosła o 7 proc. do 2,6 mln ton. Indie są obecnie piątym co do wielkości producentem jaj i 18 producentem mięsa kurcząt brojlerów w skali globu. Meksyk – to kolejny przykład kraju o niezwykle silnej produkcji drobiarskiej. Panuje tutaj amerykański styl, ale dużo wyższy poziom sanitarny (!) wielkie firmy i wielkie obiekty. W Brazylii z kolei dominują duże, profesjonalne firmy. Ich motorem napędowym są znakomite warunki naturalne oraz niskie koszty produkcji. Należy zdać sobie sprawę z tego, że myśl techniczna przychodzi do wszystkich, zaczynają wyrównywać się standardy produkcyjne. W Europie koszty produkcji będą rosły, a krajach rozwijających się, będą malały.

                Ostatnim prelegentem XXVIII Międzynarodowego Sympozjum Drobiarskiego był prof. Stanisław Wężyk. W swoim wystąpieniu przedstawił najważniejsze wyzwania, jakie czekają polskich producentów drobiu i jaj. Hodowcy muszą mieć świadomość, że nie będzie wsparcia na inwestowanie w nowe obiekty. Pieniądze mogą być przeznaczane jedynie dla producentów ekologicznych. Istnieje zagrożenie, że w niedalekiej przyszłości będzie zabroniony chów kur w klatkach. Kolejną kwestią jest zakaz stosowania w żywieniu zwierząt pasz wyprodukowanych na bazie surowców GMO, trzeba zatem zwiększyć bezpieczeństwo białkowe kraju. Konieczne jest wytłumaczenie konsumentom, że na jakość jaja nie wpływa system chowu, wręcz przeciwnie w kontrolowanych warunkach łatwiej zachować bezpieczeństwo produkcji. Trzeba także bacznie przypatrywać się temu, co dzieje się na Ukrainie. Ten ogromny potentat ma szansę zostać w przyszłości zapleczem drobiarskim UE. Polska ma obecnie przejściowo silną pozycję, ale jak mówił prof. Wężyk – „Tygrysy, gdzie indziej mieszkają, nie w tej klatce”. Niebezpieczne jest to, że produkcja dalej rośnie, a nie ma już gdzie eksportować. Drobiarstwo ma się rozwijać zgodnie z zasadą rolnictwa precyzyjnego, przy minimalizacji kosztów na każdym etapie i ekspansji na rynki pozaunijne. Ale, należy także rozwijać produkty niestandardowe-markowe, a więc jaja ekologiczne, wzbogacone w składniki bioaktywne jak selen, witamina E, kurczęta wolnorosnące, natomiast organizacje drobiarskie powinny wspierać swoją branżę poprzez informowanie opinii publicznej o systemach chowu drobiu, bezpieczeństwie produkcji i walorach mięsa drobiowego i jaj.

                Wystąpienie prof. Stanisława Wężyka było pretekstem do wywołania zagorzałej dyskusji nt. miejsca Polski na globalnym rynku drobiu oraz wyzwań jakie czekają w najbliższych latach przemysł drobiarski. W następnej kolejności zakończono sympozjum. Podziękowano osobom, które w sposób szczególny przyczyniły się do organizacji tej, niezwykle ważnej dla polskiego drobiarstwa, konferencji – dr Monice Michalczuk nowego sekretarza PO WPSA oraz dr Markowi Adamskiemu, skarbnikowi PO WPSA. Nie zapomniano także o sponsorach – firmie DSM – czyli o diamentowym sponsorze konferencji. Pozostali sponsorzy, którym należą się podziękowania, to: SuperDrob, Novus, Merial, Rettenmaier, Hubbard, DrobexAgro, Grimaud, Konika Minolta, Konspol, Wytwórnia Pasz Morawski, Feedstar, ewnutrition, Agro Trade, Biochem, Phileo, Delacon. ■

Polski Oddział WPSA powołano w 1966 roku. Celem Stowarzyszenia jest prowadzenie działalności edukacyjnej i kulturalnej w zakresie inicjowania, wspierania, propagowania i pomocy w przedsięwzięciach naukowo-edukacyjno-kulturalnych, w szczególności na szerzenia wiedzy drobiarskiej. Pierwszym Prezydentem P.O. WPSA była prof. Ewa Potemkowska. Pracami Oddziału kieruje Zarząd wybierany co 4 lata. Obecnym prezydentem polskiego oddziału stowarzyszenia jest prof. Andrzej Rutkowski.

Obecnie Polski Oddział WPSA liczy 157 członków indywidualnych, 28 honorowych członków, 7 członków zbiorowych.