Alfred Blanch
Niniejszy artykuł dotyczy wpływu oligosacharydów sojowych i antygenu beta-konglicyniny na wyniki produkcyjne i zdrowie jelitowe brojlerów.
Oligosacharydy sojowe przyczyną zapalenia skóry podeszwy
Stachioza i rafinoza, główne składniki oligosacharydów sojowych, nie są prawidłowo trawione w przewodzie pokarmowym zwierząt monogastrycznych ze względu na brak endogennej aktywności α-1,6-galaktozydazy w błonie śluzowej jelita (Gitzelmann i Auricchio 1965). Słabo strawione węglowodany wywołują efekt osmotyczny w dwunastnicy i jelicie czczym, dopóki nie ulegną fermentacji w jelicie ślepym (Marteau i Boutron-Ruault 2002). Wyższe ciśnienie osmotyczne powstałe w wyniku spożycia szkodliwych ilości oligosacharydów sojowych powoduje powstanie nieprawidłowo wodnistej treści jelitowej, która przyspiesza pasaż treści u brojlerów (Coussement 1999, David i Peter 2001). Jiang i wsp. (2006) wykazali negatywny wpływ rosnącego poziomu stachiozy w paszy na wyniki produkcyjne brojlerów (rys. 1 i 2).
Jiang i wsp. (2006) wykorzystali enzymatycznie przetworzoną śrutę sojową o niskiej zawartości oligosacharydów sojowych jako podstawowe źródło białka w celu skutecznego wykazania negatywnego wpływu stachiozy (rys. 1 i 2).
Zawartość stachiozy w stosowanych recepturach paszowych może przekraczać 6% frakcji śruty sojowej, co potwierdzają Perryman i wsp. (2013) oraz García-Rebollar i wsp. (2016). W standardowej paszy dla brojlerów, która zawiera 30% śruty sojowej (SBM), zawartość stachiozy może osiągnąć 1,8%, co przekracza najwyższy poziom, który wywołał negatywną reakcję w badaniach Jiang i wsp. (2006). Jak wspomniano wcześniej, pasze zawierające wysokie stężenia oligosacharydów sojowych mają potencjał wywoływania wodnistych odchodów, które mogą być przyczyną mokrej ściółki i zapalenia skóry podeszwy. Perryman i wsp. (2013) odnotowali zmniejszenie częstości występowania zapalenia skóry podeszwy, gdy zmniejszono zawartość oligosacharydów sojowych w paszach dla brojlerów poprzez zastosowanie modyfikowanej śruty sojowej (rys. 3).
Razem wyniki te potwierdzają negatywny wpływ, jaki oligosacharydy sojowe mogą wywierać na wyniki produkcyjne i stan podeszew u drobiu. Strategie, które pomagają ograniczyć, zlikwidować lub zmniejszyć frakcję oligosacharydów w śrucie sojowej (SBM), mogą pomóc złagodzić opisane wcześniej problemy związane z przyrostami masy ciała zwierząt.
Beta-konglicynina – zlekceważone zagrożenie
Beta-konglicynina jest glikoproteiną magazynującą, która zawiera 65-80% białka zawartego w śrucie sojowej (Murphy 2008). Dużą rolę w jej immunogenności odgrywa reszta węglowodanowa (Amigo-Benevent i wsp. 2009). Beta-konglicynina składa się z trzech podjednostek (α, α’ i β), z których wszystkie wykazują reaktywność immunologiczną (Ogawa i wsp. 1995, Krishan i wsp. 2009, Zheng i wsp. 2014). Guo i wsp. (2008) wykazali, że doustne podanie podjednostki α’ beta-konglicyniny wykazuje potencjał immunostymulacyjny u szczurów, a spożycie 5 mg/szczura/dzień tej podjednostki wywołało odpowiedź alergiczną.
Wykazano, że beta-konglicynina bezpośrednio powoduje uszkodzenie jelit poprzez hamowanie wzrostu komórek nabłonka oraz niszczenie cytoszkieletu, co prowadzi do ich śmierci (Escames i wsp. 2004). Działanie beta-konglicyniny jest zależne od dawki, na co wskazuje liniowy spadek ekspresji białek wchodzących w skład połączeń barierowych w nabłonku jelitowym wraz ze wzrostem poziomu beta-konglicyniny w diecie (Zhao i wsp. 2014).
Kilka badań potwierdziło, że beta-konglicynina zaburza integralność nabłonka jelitowego, wywołuje stan zapalny oraz procesy utleniania u cieląt, prosiąt, zwierząt laboratoryjnych i ryb (Dreau i wsp. 1995, Lalles i wsp. 1996, Guo i wsp. 2008, Chen i wsp. 2011, Zhang i wsp. 2013, Peng i wsp. 2018). Niewiele uwagi poświęcono jednak negatywnym skutkom stosowania beta-
konglicyniny sojowej u drobiu. Niemniej jednak, jak wskazują Kogut i wsp. (2018), wywoływane paszą jałowe stany zapalne u drobiu stanowią zbędne reakcje wyczerpujące energię. W ten sposób mniej energii zostaje wykorzystane na rozwój i wzrost kurcząt. U młodych kurcząt przewód pokarmowy jest niedojrzały, ale rozwija się fizycznie, morfologicznie i fizjologicznie w pierwszych tygodniach życia (De Jong i wsp. 2017). Można zatem wnioskować, że jakikolwiek drenaż energii spowodowany pochodzącymi z paszy typu starter jałowymi stanami zapalnymi u kurcząt doprowadzi do zmniejszenia energii dostępnej do rozwoju jelit, co z kolei zagrozi zdrowotności i funkcjonowaniu jelit do końca życia ptaka.
Zawartość beta-konglicyniny w śrucie sojowej ekstrahowanej rozpuszczalnikiem waha się od 15 000 do ponad 150 000 ppm, przy czym średnia wynosi 49 430 ppm (dane wewnętrzne Hamlet Protein). Zgodnie z tymi wynikami, jednodniowe pisklę, które zje 13 g paszy starterowej z 35% zawartością śruty sojowej, pobierze 5-683 mg beta-konglicyniny. Podobnie, 7-dniowe pisklę, które spożyje 36 gramów tej samej paszy starterowej (dzienne szacowane spożycie w 7 dniu życia), pobierze 13-1890 mg beta-konglicyniny. Szacowane spożycie beta-konglicyniny u młodych kurcząt jest znacznie wyższe niż podawane przez Guo i wsp. (2008) dla szczurów.
W związku z powyższym, jeśli drób reaguje na beta-konglicyninę, podobnie jak inne gatunki, zwiększone dzienne spożycie beta-konglicyniny może skutkować porównywalnymi reakcjami immunologicznymi, które wpływają na wskaźniki wydajności produkcyjnej.
Wniosek
Wykazano, że zawartość sojowych substancji antyżywieniowych (ANF) w paszy dla brojlerów wywiera negatywny wpływ na strawność paszy i stan zdrowia jelit drobiu, co z kolei wpływa na wyniki produkcyjne. Częste, skuteczne monitorowanie zawartości ANF w śrucie sojowej oraz procedury mające na celu zmniejszenie poziomu sojowych ANF poprzez minimalizację konwencjonalnego włączania śruty sojowej, stanowią odpowiednie strategie minimalizowania strat w przyroście masy ciała.
bibliografia dostępna na życzenie:
Dawid Kołacz
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
adw. Przemysław Lech
Międzynarodowe Targi Rolnicze POLAGRA-PREMIERY odbędą się w dniach 14-16.01.2022 w Poznaniu. Swój udział w niej potwierdziły już niekwestionowani liderzy branży, ale także firmy z nowymi markami, które planują swoje wejście na rynek.
