Jak dbać o słabe i wrażliwe świnie?

Wojciech Grudzień
Zbójno

 

Wielu hodowców trzody chlewnej boryka się z przewlekłymi chorobami w swoich stadach. Problemy są różne i dotyczą praktycznie wszystkich grup wiekowych oraz technologicznych. Bardzo często jest tak, iż pomimo dezynfekcji, zmiany dostawcy prosiąt, profilaktyki problem cały czas zostaje i hodowcy akceptują straty jako rzecz normalną…

 

 

Jak dbać o słabe prosięta noworodki…?
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
O tym, że w miocie rodzą się osobniki silniejsze i słabsze każdy wie. Oczywiście największy problem jest z tymi ostatnimi. Aby wzmocnić słabe noworodki oraz poprawić u nich siłę wyssania i w efekcie witalność należałoby zaopatrzyć maluchy w odpowiednie kwasy tłuszczowe i witaminy. Substancje te dostarczają łatwo przyswajalną energię, wzmacniają nabłonek jelitowy oraz ułatwiają wydalania pierwszego kału noworodków – smółki. Przykładem takiego preparatu jest Vigorol, który jest stosowany w dawce 3ml na prosię doustnie. Dodatkowo podanie ułatwia specjalny dozownik.
W sytuacji gdy miot jest wyrównany, ale ogólnie słaby to należy wszystkie prosięta wzmocnić kompletem wszystkich witamin w celu poprawy ich metabolizmu. Jest to szczególnie ważne, gdyż w przypadku równych prosiąt różnicowanie zacznie następować w związku z różną mlecznością danego strzyku i w efekcie różnego odkarmienia prosiąt. Przykładem preparatu spełniającego te funkcję jest Farmadex B – Piglet, który także zawiera specjalną pompkę ułatwiającą podanie. Preparat ten stosuje się w dawce 2 ml na prosię w wieku 0-2 dni.
W przypadku miotów silnych, gdzie średnia masa urodzonych prosiąt przekracza 1,3 kg bardzo dużym problem jest anemia niedoborowa. Wynika to ze starej zasady, że im większe prosię, tym szybciej dostanie anemii, gdyż najszybciej zużywa hemoglobinę płodową. Aby temu zapobiec należy zaopatrzyć prosięta we wszystkie składniki krwiotwórcze jak żelazo, miedź, mangan, kobalt, witaminę E i B₁₂. Dzięki temu prosięta będą utrzymywały przez cały czas wysokie tempo wzrostu. Przykładem takiego preparatu jest Farmavit Fe, który jest w postaci żelu. Preparat ten jest podawany dwukrotnie w 2 i 9 dniu życia doustnie. Bardzo dużą zaletą tego preparatu jest fakt, iż po jego zastosowaniu nie potrzeba stosować żelaza w iniekcji.


Jak dbać o prosięta odsadzone?

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Odsadzenie prosiąt i przejście całkowicie na paszę stałą jest newralgicznym momentem w produkcji trzody chlewnej. Sytuacja jest tym bardziej skomplikowana, iż bardzo często po odsadzeniu występuje różnego rodzaju kolibakterioza np. choroba obrzękowa. W celu prawidłowego utrzymania zdrowotności przewodu pokarmowego prosiąt oraz ich dalszego tuczu paszą stałą bardzo ważne jest odpowiednie środowisko przewodu pokarmowego. W tym celu należy stosować różnego typu zakwaszacze, które obniżają pH przewodu pokarmowego i zapobiegają rozwoju chorobotwórczych bakterii np.
E. coli, Cl. perfringens, Salmonella sp. Należy w tym momencie zauważyć, że im większa różnorodność kwasów, tym lepszy efekt biologicznego wyparcia bakterii. Przykładem takiego zakwaszacza jest Farmacid, który jest stosowany w dawce 1l/1000l wody.
Wiadomym jest, że zmniejszenie dawki pokarmowej w okresie okołodsadzeniowym u prosiąt korzystnie wpływa na przewód pokarmowy. Problemem jest jednak spadek poziomu glukozy, co osłabi prosięta oraz powoduje u nich efekt głodu. Dobrą praktyką jest podawanie prosiętom w tym okresie dodatkowo siemienia lnianego w postaci całych ziaren, zmielonych lub wywaru. Jedno prosie w przeliczeniu powinno otrzymać około 0,5 litra wywaru. Siemie lniane można także stosować jako profilaktykę obrzękówki, a także przy infekcjach przewodu pokarmowego lub skarmianiu paszy wątpliwej jakości.

Wyrównywanie masy tuczników
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Wszędzie działa statystyka. Nawet na najlepszych fermach w grupach świń trafiają się zwierzęta mniejsze, nierówne czy charłacze, tak samo jak przerośnięte i bardzo ładne. Taka sytuacje nie musi być wcale wynikiem jakiegoś błędu. Po wycofaniu antybiotykowych stymulatorów wzrostu pobudzenie świń do wzrostu oraz ich wyrównanie, a także zabezpieczenie przed chorobami stało się trudniejsze. Dzisiaj zatem można stosować inne preparaty nieantybiotykowe. Przykładem takiego jest np. Farmwvit – vigor, który zawiera wyciągi roślinne, sorbitol i karnitynę. Preparat ten poprawia apetyt przy żywieniu wysokoenergetycznym u zwierząt, ułatwia trawienie oraz odtruwa organizmy zwierząt. Preparat jest ten stosowany w wodzie do picia w dawce 1-2 litry na 1000 l wody.
Normy żywienia zwierząt przewidują większą różnorodność komponentów paszowych oraz ich jakość u tuczników niż w przypadku prosiąt czy warchlaków. Dlatego też bardzo często u tuczników powyżej 50 kg dochodzi do różnego typu zaburzeń przewodu pokarmowego na tle złego żywienia, stosowania zbóż zbyt starych lub świeżych. Obecnie dość dużym problemem jest podawanie świeżej ześrutowanej kukurydzy, która zawiera nie tylko dużo aktywnych enzymów, ale także niestety mikotoksyn, co w efekcie skutkuje różnego typu dolegliwościami. W celu ich niwelacji przede wszystkim należy skupić się na ochronie wątroby. Bardzo dobrym preparatem jest Silimrix czyli wyciąg z owoców ostropestu plamistego. Preparat stosowany w dawce 1-2 l na 1000 l wody poprawia trawienie oraz leczy wątrobę. W celu likwidacji mikotoksyn należy stosować do paszy różnego typu adsorbenty np. glinokrzemiany. ■