Zastosowanie autoszczepionek w profilaktyce chorób indyków

Cezary Jankowski, Cedrob Pasze

W maju odbyło się spotkanie hodowców żywca indyczego zorganizowane przez markę Cedrob Pasze. Podczas wydarzenia rozmawiano na temat zastosowania autoszczepionek w profilaktyce chorób indyków.


Hodowcy indyków rzeźnych są stałymi odbiorcami pasz ciechanowskiego producenta Cedrob Pasze. Zorganizowane spotkanie miało na celu wzmocnienie więzi handlowych oraz poruszenie tematu stosowania autoszczepionek w profilaktyce chorób indyków.
    Podczas spotkania hodowcy mieli okazję zapoznać się z korzyściami płynącymi ze współpracy z Cedrob Pasze. Dyrektor Zakładu Produkcji Pasz Mirosław Bodek podczas krótkiej prezentacji przedstawił również strukturę oraz charakterystykę nowo powstających wytwórni pasz w Gumowie i w Raciążu. Zaproszeni goście mogli zobaczyć jak wygląda na co dzień produkcja mieszanek paszowych, których są odbiorcami. Nie zabrakło również ważnych informacji o innych zakładach Cedrob S.A., m.in. ubojniach, wylęgarniach oraz o siedzibie firmy.
    Gościem specjalnym spotkania był dr Jarosław Wilczyński z Tarnowa Podgórnego. Zaprezentował on wykład pod tytułem „Zastosowanie autoszczepionek w profilaktyce chorób indyków”. Referat obejmował kwestie zastosowania, zalet, zawartości, kompozycji, a także skuteczności działania autoszczepionek.
    Autoszczepionki według prawa farmaceutycznego to weterynaryjne immunologiczne preparaty lecznicze wytworzone z patogenów pochodzących od zwierząt, znajdujących się w danym gospodarstwie. Przeznaczone są do leczenia zwierząt występujących w tym samym gospodarstwie.
    Dr Jarosław Wilczyński odpowiedział na najważniejsze pytania dotyczące tematyki autoszczepionek.

Czym tak naprawdę są autoszczepionki?
– Autoszczepionki są to nowoczesne i innowacyjne preparaty lecznicze umożliwiające kontrolę zakażeń bakteryjnych w stadach drobiu z wykorzystaniem patogenów bytujących na fermie poprzez ich podawanie w formie inaktywowanej (czyli zabitej, pozbawionej zdolności wytwarzania choroby, a zatem bezpiecznej). Dzięki ich podaniu podnosimy swoistą odporność ptaków, co w znacznym stopniu chroni je przed wystąpieniem choroby zakaźnej.

Z czego składa się autoszczepionka?
– Autoszczepionka składa się z frakcji antygenowej, adiuwantu oraz stabilizatorów i konserwantów. Autoszczepionki bakteryjne mogą zawierać w sobie różne bakterie wyizolowane z danej fermy, dlatego są o wiele lepiej dostosowane (i bardziej skuteczne) do konkretnej sytuacji, niż jakiekolwiek szczepionki komercyjne. Na przykład jedna szczepionka może zawierać kilka serotypów Pasteurelli, ORT, E. Coli i Bordetelli. To, jakie szczepy zostaną użyte zależy tylko i wyłącznie od izolatów uzyskanych z fermy.

Gdzie mają zastosowanie autoszczepionki?
 – Autoszczepionki stosowane są bardzo powszechnie w całej Europie i z powodzeniem zabezpieczają stada przed zakażeniami bakteryjnymi. Stosując je hodowcy ograniczają ilość stosowanych antybiotyków. W wypadku nawracających zakażeń bakteryjnych w stadach ptaków długo żyjących (nioski, rodzice, indyki, drób wodny) nie ma lepszego sposobu na poprawę zdrowotności niż zastosowanie autoszczepionki.

Co stanowi o powodzeniu użytej autoszczepionki?
– Skuteczne użycie autoszczepionki musi być poprzedzone dokładną analizą bakteriologiczną, która pozwoli na uzyskanie szczepów bakterii powodujących problemy na danej fermie. Mogą to być szczepy wyizolowane w naszym laboratorium, ale również w każdym innym, które zgodzi się je do nas przesłać. W wypadku izolowania bakterii E. Coli należy określić jej patogenność, aby mieć pewność, że właśnie ten wyizolowany szczep powoduje chorobę. Jeżeli za pierwszym razem nie wszystkie istotne dla problemu bakterie znajdą się w szczepionce, istnieje możliwość „poprawienia” autoszczepionki i w kolejnej produkowanej serii możemy dodać następne wyizolowane patogeny. W ten sposób poszerzamy spectrum działania naszego produktu.

W jaki sposób podaje się autoszczepionkę?
– Autoszczepionka musi być podawana w iniekcji przez doświadczony personel. Program szczepień każdorazowo zależy od bakterii użytych do produkcji oraz od problemu występującego na fermie. Należy pamiętać, aby nie szczepić ptaków chorych oraz poddanych leczeniu.

Jakie są najczęściej stosowane antygeny bakteryjne?
– Konstrukcja autoszczepionki umożliwia łączenie w jednej emulsji wielu inaktywowanych antygenów bakterii oraz Mycoplasm, np.:
■    ORT
■    Pasteurella sp. – w tym również Pasteurella Multocida
■    E. Coli
■    Avibacterium – Haemophilus Galinarum
■    Haemophilus Paragalinarum
■    Bordetella sp.
■    Staphylococcus sp.
■    Rimerella sp.
■    Erysipelothrix sp.
■    Mycoplasma synovie
■    Galibacterium

Jakie są najważniejsze zalety stosowania autoszczepionek?
– Podwyższona odporność pozwala na znaczną redukcję ilości stosowanych antybiotyków, co jest istotne zwłaszcza przy produkcji jaj konsumpcyjnych, gdzie ze względów prawnych nie mamy zbyt wielu możliwości stosowania antybiotykoterapii. Dodatkowym kosztem przy leczeniu niosek jaj konsumpcyjnych są straty spowodowane koniecznością utylizacji jaj w okresie podawania antybiotyku i w okresie karencji. Zastosowane przez lekarzy praktyków do tej pory autoszczepionki wykazują bardzo wysoką skuteczność. Na dużej fermie indyków dzięki wprowadzeniu tych szczepień udało się zredukować śmiertelność wśród samców o około 50% oraz uzyskać ponad 1kg więcej przyrostu. Nasze obserwacje wskazują, iż stada szczepione, nawet jeśli wymagają leczenia, znacznie lepiej reagują na antybiotykoterapię – leczenie jest krótsze i bardziej skuteczne.

Rozmowę z dr Jarosławem Wilczyńskim przeprowadził Cezary Jankowski z Cedrob Pasze.