Jacek Nowicki; Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
Świnie domowe są zwierzętami o dużym potencjale przystosowawczym, który ma związek z ich nieprzeciętną inteligencją i ciekawością. Obserwacje zachowania tych zwierząt dostarczają wielu przydatnych informacji na temat poziomu ich dobrostanu, a wybory dokonywane codziennie przez te zwierzęta mogą być źródłem wielu cennych wskazówek o ich potrzebach. Na uwagę zasługuje przede wszystkim ogromna ciekawość świń. To właśnie głównie tę cechę wykorzystuje się w badaniach dotyczących preferencji zapachowych i smakowych. Zmysły węchu i smaku u przodków świni domowej – dzików. Spośród zmysłów najlepiej u dzika rozwinięte są węch, dotyk i słuch. Dzik odznacza się również dobrze rozwiniętym zmysłem smaku. Najdoskonalszym węchem odznaczają się bowiem zazwyczaj zwierzęta bytujące w otwartym terenie, gdzie prądy powietrza pozwalają im na zwietrzenie niebezpieczeństwa, pokarmu, wody itp. z bardzo dużych odległości. Zdolność taką zachowały również do dzisiaj te gatunki, które człowiek zmusił do zasiedlenia zwartych lasów. Dzik węszy wprost doskonale nawet w gęstym lesie. Właściwy użytek z tego zmysłu potrafi poczynić dopiero jednak podczas żerowania na otwartych przestrzeniach, np. na polu. Podczas polowań nawet przy niewielkim powiewie ze strony myśliwego, dziki potrafią go zwietrzyć z odległości 200-300 m i w porę salwować się ucieczką. Dystans ten w lesie wprawdzie znacznie się skraca, jednak zwykle dziki potrafią w porę „wyczuć” niebezpieczeństwo. Zapewne słusznie uważają niektórzy autorzy, że dziki posługują się węchem nie gorzej od posokowców. Za pomocą węchu dzik odnajduje nie tylko ewentualne postrzałki lub padlinę innych zwierząt, lecz także inne pożywienie.
