Strefa Drób

Katarzyna Jankowska

PAN Olsztyn

 

Aby utrzymać wysoki poziom higieny produkcji drobiarskiej, należy zapewnić ptakom optymalne warunki środowiskowe tj. wilgotność, temperaturę, oświetlenie, prędkość ruchu powietrza. Również obniżyć poziom domieszek szkodliwych gazów (do minimum), stopień zapylenia pomieszczenia z ptakami, poziom hałasu oraz poprawić warunki mikroklimatyczne w kurniku (sprawnie działające urządzenia grzewczo – wentylacyjne, odpowiednia jakość ściółki, właściwa obsada ptaków, stosowny program świetlny oraz wysoka jakość stosowanej paszy i wody).

W trosce o konsumenta

  • • •

Z  uwagi na coraz większe wymagania konsumentów pod względem bezpieczeństwa i higieny spożywanego mięsa drobiowego, hodowcy drobiu starają się zapewnić takie warunki na fermach, aby skutecznie zapobiegać pojawieniu się chorób. Zwiększone środki ostrożności związane z ochroną fermy wpływają na obniżenie poziomu zagrożenia zdrowia publicznego. Stosowanie wszelkich sposobów zabezpieczających fermę drobiu przed patogenami, szczególnie programy profilaktyczne mają na celu zwiększenie produkcyjności oraz opłacalności hodowli poprzez ograniczenie procentu upadków ptaków, wynikających z zachorowań.

Prosto do wyznaczonego celu

  • • •

Odpowiednio przeprowadzona dezynfekcja w budynkach stanowi wsparcie dla polepszenia warunków bytowania ptaków. Dezynfekcja w budynkach inwentarskich stanowi podstawę przygotowania do kolejnego cyklu produkcyjnego. Ważną rolę odgrywa skuteczne oczyszczanie pomieszczeń hodowlanych, przeprowadzane w celu zwalczania nowych i trudnych jednostek chorobowych, które pojawiają się wraz z progresem w hodowli i technologii, zagrażając tym samym stadu, obniżając jednocześnie efekt ekonomiczny hodowcy. Dlatego podwyższenie poziomu świadomości hodowców pozwala na udoskonalanie metod służących zapobieganiu rozprzestrzeniania się chorób.

Ważne mycie

  • • •

Nowoczesny sposób utrzymania czystości biologicznej środowiska w hodowli zwierząt polega na systematycznym i kompleksowym stosowaniu preparatów myjących charakteryzujących się:

■             wysokim współczynnikiem powlekania, którym wyraża się zdolność zwilżania powierzchni,

■             możliwością emulgowania i dyspersji tłuszczu tzn. utrzymywania kulek tłuszczu w formie rozproszonej, zmydlania tłuszczu, co jest szczególnie ważne przy usuwaniu tłuszczu i olejów z powierzchni,

■             możliwością powodowania pęcznienia i peptyzacji białek,

■             możliwością rozpuszczania zanieczyszczeń organicznych (np. skoagulowane białka) i nieorganicznych,

■             możliwością wypłukiwania zanieczyszczeń z zabrudzonej nierównej powierzchni, likwidacji trudnych zabrudzeń, zapobieganiu tworzenia się osadów,

■             łatwością w usuwaniu z powierzchni podczas spłukiwania.

                Proces mycia powinien być poprzedzony spłukiwaniem wstępnym, którego celem jest usunięcie z powierzchni brudu i osadów słabo związanych z podłożem. Dokładność mycia zależy od zastosowanych preparatów chemicznych tj. środków myjących, detergentów, środków sanityzujących, a także od temperatury roztworów myjących, otoczenia oraz użytej energii mechanicznej (przy ręcznym myciu lub za pomocą specjalistycznych – ciśnieniowych urządzeń) i czasu mycia. Istotnym czynnikiem zwiększającym skuteczność mycia jest temperatura roztworów oraz otoczenia, która ma wpływ na szybkość reakcji chemicznych oraz na zmiany wartości napięcia powierzchniowego. Zbyt duża różnica temperatury wody i otoczenia prowadzi do znacznego parowania, co wielokrotnie ogranicza myjącemu widoczność lub uniemożliwia wykonanie czynności.

                Instrukcje stosowania preparatów myjących podają zakres najbardziej efektywnych temperatur. Przy myciu wodą najwyższą skuteczność uzyskuje się w temperaturze 90°C. Wprowadzenie do roztworu powietrza lub stosowanie ultradźwięków znacznie poprawia efekty mycia. Mechaniczne czynniki tj. szorowanie i ciśnienie wody oddziaływują pozytywnie na myte powierzchnie, a szczególnie porowate. Woda pod wysokim ciśnieniem działa na zanieczyszczenia przylegające do powierzchni. Przy zakupie urządzenia wysokociśnieniowego służącego do mycia zwraca się uwagę na jednostkę PSI (Pound per square inch), która powinna mieścić się w granicach 2000-3000 oraz GPM (Gallons per mile – jednostka przeliczeniowa), która wynosi więcej niż 4 galony (1 galon = 3,78 litra) tj. powyżej 15 litrów/minutę. Ciśnienie PSI powyżej 3000 może być szkodliwe dla mytej powierzchni a przede wszystkim dla osób obsługujących urządzenie.

                Proces mycia zanieczyszczonych powierzchni możemy usprawnić poprzez dodatkowe czynności tj.:

  1. a) namaczanie powierzchni (w praktyce namaczanie wykonywane jest poprzez wstawienie do danego pomieszczenia rotacyjnych spryskiwaczy ogrodowych),
  2. b) używanie detergentów czyli środków czyszczących, które poprzez zmniejszanie napięcia powierzchniowego wody, zmianę pH oraz właściwości pianotwórcze i/lub enzymatyczne znacznie ułatwiają usuwanie materii organicznej z mytej powierzchni,
  3. c) używanie gorącej wody do mycia, która również przyczynia się do wydajniejszego i skuteczniejszego mycia powierzchni.

                Na rynku dostępnych jest wiele detergentów stanowiących mieszaninę środków kwaśnych i zasadowych, co czyni te środki bardzo uniwersalnymi np. pianowy, zasadowy środek myjący, który zawiera podchloryn sodu oraz wodorotlenek sodu. Skutecznie usuwa zabrudzenia organiczne, używany do mycia pianowego posadzek, ścian i sprzętu. Innym jest niepieniący zasadowy środek myjący z chlorem dozowany także przez myjki ciśnieniowe. Stosowany jest często niepieniący, silnie kwasowy środek odkamieniający. Skutecznie usuwa wszelkie osady rdzy. Detergenty kwaśne dobrze usuwają materię organiczną (białko) natomiast zasadowe dobrze usuwają tłuszcze. Detergenty zwiększają skuteczność mycia również poprzez usuwanie tzw. biofilmu (śluzowaty osad), wytwarzanego przez część mikroorganizmów. Biofilm stanowi ochronę dla drobnoustrojów przed szkodliwym działaniem czynników środowiskowych oraz ogranicza skuteczność następującej po myciu dezynfekcji.

Oczyszczanie „na mokro”

  • • •

Na fermach o dużej intensywności produkcji nie należy stosować preparatów myjących o niskim lub średnim poziomie pH. Zalecane są preparaty o większej sile odtłuszczania – mocno alkaliczne (pH 12), w stężeniu roztworu roboczego nawet do 6%. Posiadające właściwości dezynfekcyjne i nie powodujące korozji oraz nie wchodzące w reakcje chemiczne z mytymi powierzchniami. Stosowanie tzw. mycia pianowego, polega na mechanicznym nanoszeniu aktywnej piany (oszczędność wody, jak i preparatów myjących), wytworzonej przez specjalne urządzenia na myte powierzchnie i spłukaniu jej po czasie określonym przez producenta. Podczas zabiegu „na mokro” należy pamiętać o zachowaniu właściwej kolejności nanoszenia piany (od dołu do góry) i jej spłukiwaniu (od góry do dołu i od tyłu do przodu ku wyjściu). Następnie umytą powierzchnię należy pozostawić do całkowitego wyschnięcia (minimum 15°C). Samowolne dodawanie środka pianotwórczego do roztworu roboczego dezynfekanta, może spowodować obniżenie lub utratę właściwości dezynfekcyjnych. Woda użyta do mycia obiektu oraz płukania systemów pojenia powinna być poddana utylizacji, ponieważ zgodnie z przepisami traktowana jest jako ściek technologiczny. Starannie przeprowadzone mycie pozwala na usunięcie zanieczyszczeń organicznych nawet do 90%.

Monitoring efektywności mycia i dezynfekcji powierzchni

  • • •

Głównymi metodami sprawdzania skuteczności mycia i dezynfekcji pomieszczeń dla zwierząt są:

  1. a) ocena wzrokowa czystości określonej powierzchni,
  2. b) wykonanie oceny mikrobiologicznej pozwalające na określenie liczby bakterii (wymaz z czyszczonej powierzchni i naniesieniu na płytkę),
  3. c) zastosowanie preparatów nadtlenkowych – preparaty te pienią się w obecności materii organicznej. Spryskanie czyszczonej powierzchni np. barwionym nadtlenkiem wodoru (woda utleniona) daje możliwość oceny skuteczności procedury mycia i dezynfekcji poprzez wzrokową ocenę intensywności pienienia się preparatu na danej powierzchni,
  4. d) ocena lumenometryczna – pomiar natężenia światła wydzielanego podczas reakcji chemicznej zachodzącej między drobnoustrojami a specyficznymi enzymami, dodawanymi do pobranej próbki (efektem jest emisja światła o różnym natężeniu, w zależności od liczby obecnych mikroorganizmów).

Metody wspomagające

  • • •

Na fermach hodowlanych najbardziej rozpowszechnionymi metodami dezynfekcji są metody chemiczne. Nie wyklucza się stosowania również metod fizycznych, wśród których wyróżnia się między innymi lampy z promieniowaniem nadfioletowym. Lampy bakteriobójcze znajdują zastosowanie głównie do dezynfekcji powietrza. Mogą być stosowane np. w sytuacji gdy stwierdza się złą jakość mikrobiologiczną ściółki, a nie ma możliwości zastąpienia inną. Należy przy tym pamiętać, by promienie nie były skierowane na zwierzęta. Bardzo prostą i skuteczną metodą dezynfekcji fizycznej jest zapomniane i niedoceniane wypalanie posadzki (na fermach wielkostadnych metoda niestosowana; długotrwała i pracochłonna). Metoda ta jest jednak stosunkowo tania i skuteczna. Ogranicza bowiem liczebność bakterii, wirusów, grzybów i pierwotniaków, w tym samym czasie.

                Obiekt przygotowany do kolejnego cyklu produkcyjnego poddaje się ostatniemu etapowi, którym jest dezynfekcja w postaci zamgławiania (środki stosowane to: formaldehyd lub jego pochodne – działanie bakterio-i wirusobójcze, woda amoniakalna – 1% niszczy oocysty kokcydiów po 24 h, 5% po 2 h, 10% po 10 minutach oraz siarczan miedzi, który wykazuje działanie grzybobójcze. Środki te zadaje się za pomocą zamgławiarek, w temperaturze pomieszczenia około 20°C). Należy pamiętać później o odpowiednim wywietrzeniu kurników. Na 2-3 dni przed planowanym przyjęciem piskląt kurnik należy nagrzać do 30°C (temperatura posadzki około 28°C). Gwarantuje to prawidłowe zachowanie i równomierne rozprzestrzenienie się ptaków w pierwszych dniach życia.

                Aby stosowane zabiegi przyniosły oczekiwany rezultat, należy je przeprowadzać gruntownie, po zakończeniu cyklu. W przypadku stwierdzenia choroby zakaźnej należy szczególnie starannie odkazić pomieszczenia, wybiegi, urządzenia i sprzęt. Odzież używaną przy obsłudze fermy, ściółkę, resztki paszy z otoczenia chorych czy padłych ptaków, należy niezwłocznie usunąć, a najlepiej spalić.

© 2020 Pro Agricola dom wydawniczy

Wykryto AdBlocka

 

Utrzymanie tej strony jest możliwe dzięki przychodom z reklam.
Aby móc dalej przeglądać tę stronę, prosimy o wyłączenie AdBlocka.