Hodowca Drobiu 6/2016

Oliwia Duszyńska-Stolarska

Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy

Produkcja żywności wygodnej jest prężnie rozwijającą się gałęzią przemysłu spożywczego. Zainteresowanie konsumentów żywnością wygodną stale rośnie. Poszukiwane są produkty o wysokiej jakości a jednocześnie pozwalające na szybkie przygotowanie posiłków w warunkach domowych. Na popularność tego typu produktów wpływa zmiana społeczno-kulturowa. Nieustanna walka z czasem skłania konsumenta do wyboru produktu nie wymagającego pracochłonnej obróbki kulinarnej.

Definicja żywności wygodnej

Żywnością wygodną nazywamy produkty przetworzone oraz gotowe do spożycia. Żywność ta umożliwia szybkie oraz wygodne przygotowanie posiłków dzięki skróceniu czasu owych przygotowań. Ponadto produkty te powinny być przystosowane do przechowywania, dzięki czemu obrót w sieciach handlowych staje się bardziej elastyczny.

                Cechami charakterystycznymi żywności wygodnej są:

             wysoka wartość odżywcza,

             świeżość,

             zróżnicowany asortyment,

             określone cechy organoleptyczne (barwa, smak, zapach),

             zwracające uwagę opakowanie,

             wysoki standard higieniczny,

             minimalny stopień zanieczyszczeń.

                Produkty mogą być kierowane do określonej wąskiej grupy odbiorców np. chorych na cukrzycę. Wysoki stopień przetworzenia powoduje, iż tak wytwarzane produkty są często zubożałe w niektóre składniki odżywcze. W celu zapobiegnięcia tym procesom niektórzy producenci wzbogacają ją o pożądane składniki. Produkty wykazujące wysoki udział korzystnie wpływających składników określa się mianem żywności funkcjonalnej. Może ona posiadać udokumentowany korzystny wpływ na procesy metaboliczne organizmu. Doskonałym przykładem są produkty wzbogacane o polienowe kwasy tłuszczowe. Natomiast wachlarz dodatków funkcjonalnych jest znacznie szerszy. Są to m.in.: sól jodowana, szczepy bakteryjne, aminokwasy, fitozwiązki lub minerały.

Dostęp do wszystkich artykułów archiwalnych znajdujących się na naszym portalu jest możliwy po wykupieniu prenumeraty czasopisma.

Zaloguj się, aby zobaczyć.

Anita Zaworska

Katedra Żywienia Zwierząt i Gospodarki Paszowej

Wydział Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Podstawowymi źródłami surowców dla przemysłu spożywczego, a więc źródłami żywości są rośliny i zwierzęta. Do surowców zwierzęcych wykorzystywanych w produkcji żywności zaliczamy: mięso, mleko, tłuszcze, jaja, miód.

Dostęp do wszystkich artykułów archiwalnych znajdujących się na naszym portalu jest możliwy po wykupieniu prenumeraty czasopisma.

Zaloguj się, aby zobaczyć.

Sylwia Łojewska, Dorota Witkowska

Koło Naukowe Pasjonatów Higieny i Dobrostanu Zwierząt

Katedra Higieny Zwierząt i Środowiska

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Europa jest jednym z czołowych producentów mięsa drobiowego i jaj na świecie. W Polsce w roku 2014 produkcja mięsa drobiowego przekroczyła 2 mln ton. Jako producent jaj nasz kraj zajmuje 7 miejsce w UE z produkcją ponad 10 mld sztuk jaj (Brzozowski, 2015). Obecnie konsumenci oczekują gwarancji stałych dostaw wysokiej jakości jaj, dlatego też w listopadzie 2014 roku powstał projekt COREMI (Improving Current Understanding and Research for Sustainable Control of the Poultry Red Mite – Dermanyssus gallinae), którego celem jest wdrożenie skuteczniejszej profilaktyki i kontroli tych roztoczy. Poprawa bieżącej wiedzy i rozszerzenie badań na rzecz zrównoważonej kontroli występowania ptaszyńca u drobiu ma następować poprzez finansowanie badań i współpracę międzynarodową (http://old.wodr.poznan.pl).

Ptaszyniec kurzy (z łac. Dermanyssus gallinae) to gatunek roztocza z rodziny Dermanyssidae, będący ektopasożytem ptaków. Roztocz ten prowadzi czasowy tryb życia, atakując nocą ptaki, ssaki, w tym również ludzi. Dowiedziono, że częściej występuje u kur niosek niż u kurcząt brojlerów, w systemie wolnowybiegowym (Sparagano i wsp., 2009). Uznawany jest za najbardziej szkodliwego wroga kur niosek w Europie, a tym samym wroga hodowców. Żeruje w ogromnych skupiskach na wielkotowarowych fermach drobiu, gdyż ma tam doskonałe warunki do rozwoju populacji (Bobrek i wsp., 2014). Żerowanie pasożyta w halach produkcyjnych zmniejsza rentowność produkcji drobiarskiej. Straty powodowane inwazją ptaszyńca oraz koszty jego zwalczania w UE szacowane są na 130 mln euro rocznie (Koziatek i wsp., 2015).

                Wiedza o tym jak zapobiegać występowaniu ptaszyńca na fermach drobiu oraz znajomość skutecznych metod jego zwalczania w przypadku inwazji, są niezbędne do utrzymania odpowiedniej kondycji ptaków i zadowalających wyników produkcyjnych. By skutecznie zwalczać ptaszyńca, należy poznać jego morfologię i fizjologię.

Dostęp do wszystkich artykułów archiwalnych znajdujących się na naszym portalu jest możliwy po wykupieniu prenumeraty czasopisma.

Zaloguj się, aby zobaczyć.

Agnieszka Wilczek-Jagiełlo

Lublin

Corocznie w mediach, jak bumerang, pojawia się temat grypy. Mowa jest zarówno o wirusach atakującym bezpośrednio ludzi, ale również epidemiach influenzy szerzących się w stadach trzody chlewnej i drobiu. Dodatkowo, ludzkie i zwierzęce wirusy grypy mogą wymieniać się materiałem genetycznym tworząc niebezpieczne kombinacje. W pamięci przeciętnego odbiorcy informacji grypa dotykająca zwierzęta jawi się więc głównie jako zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi. Z kolei dla producentów branży drobiarskiej, służb weterynaryjnych grypa ptaków to przede wszystkim ogromne straty liczone nawet w miliardach USD.

Zaloguj się, aby zobaczyć.

Oliwia Duszyńska-Stolarska

Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy.

Głównym komponentem pasz przeznaczonych dla drobiu są zboża oraz produkty uboczne pochodzenia przemysłowego. Różnorodność dostępnych substratów paszowych daje ogromną możliwość wyboru. Należy jednak pamiętać, iż w pierwszej kolejności powinny one zaspokajać wszelkie potrzeby pokarmowe ptaków.

Zboża

Pszenica należy do najpopularniejszych zbóż stosowanych jako komponenty mieszanek paszowych. Jej wartość energetyczna w suchej masie nie podlega wahaniom w stosunku do miejsca uprawy lub pory roku. W przeciwieństwie do poziomu białka różnego w zależności od uprawy oraz nawożenia azotowego. Pomimo obecności witamin w pszenicy niektóre z nich nie są przyswajalne dla drobiu. Brak przyswajania biotyny oraz brak ksantofili w pszenicy stwarza konieczność dodatku tych substancji niezbędnych do prawidłowego rozwoju zwierząt. Świeża pszenica może spowodować wystąpienia nieżytów oraz biegunek u drobiu, dlatego zaleca się skarmianie po kilku miesiącach od zbioru.

                Kukurydza charakteryzuje się najwyższą wartością energetyczną spośród wszystkich zbóż. Jednakże jej wartość może być uzależniona od klimatu, w którym jest ona uprawiana. Klimat południowej Europy może sprzyjać podwyższeniu zawartości skrobi, a tym samym zmniejszeniu koncentracji tłuszczu. Czas zbioru również może mieć znaczenie. Wcześniejsze zbiory wykazują mniejszą wartość kaloryczną. Kukurydza nie zawiera dużo białka. Wśród aminokwasów brakuje lizyny oraz tryptofanu. Podobnie jak pozostałe zboża, kukurydza nie posiada w suchej masie sodu oraz wapnia. Ponadto brak endogennej fitazy powoduje, iż fosfor zawarty w kukurydzy jest praktycznie nieprzyswajalny. Oparcie diety wyłącznie na kukurydzy może pogłębić niedobor tych pierwiastków. Kukurydza zawiera znaczne ilości ksantofili, które zatrzymywane są w organizmie ptaków, mogą barwić jaja oraz skórę ptaków. Kukurydza jest bardzo narażona na skażenie grzybami wytwarzającymi bardzo niebezpieczne dla ptaków toksyny. Należy więc dołożyć wszelkich starań, by warunki przechowywania paszy były właściwe.

                Jęczmień nie należy do najpopularniejszych komponentów paszowych w porównaniu z pszenicą oraz kukurydzą. Jęczmień zawiera większą ilość włókna w suchej masie niż pszenica. Pomimo niższej zawartości białka w odniesieniu do pszenicy i kukurydzy wykazuje on korzystniejszy skład aminokwasowy. Niestety, pasze na bazie jęczmienia nie posiadają barwników ksantofilowych, które należy uzupełnić. Ponadto obecność β-glukanów wpływa niekorzystnie na perystaltykę jelit u ptaków, które nie mają możliwości hydrolizowania tych związków.

Dostęp do wszystkich artykułów archiwalnych znajdujących się na naszym portalu jest możliwy po wykupieniu prenumeraty czasopisma.

Zaloguj się, aby zobaczyć.

Marcin Różewicz

Instytut Bioinżynierii i Hodowli Zwierząt, UPH Siedlce

Z racji intensyfikacji produkcji drobiarskiej nastąpiła szeroka automatyzacja procesu hodowli i odchowu drobiu. Dawniej stosowane metody rozrodu i prowadzenia lęgu, będące mało efektywne straciły na znaczeniu. Lęgi naturalne, gdzie samica przejmowała opiekę nad pisklętami wodząc je i wskazując źródła pokarmu w wielkotowarowej produkcji są niemożliwe. Stąd nowoczesne opracowanie całej technologii chowu drobiu od prowadzenia sztucznych lęgów poprzez system odchowu piskląt i uzyskanie ptaków produkcyjnych dostarczających jaj lub mięsa.

W wielkostadnej produkcji, gdzie z zakładu wylęgowego odbiera się znaczne ilości piskląt i wstawia do pomieszczeń o bardzo dużej powierzchni, koniecznością staje się pomoc pisklętom poprzez zapewnienie odpowiednich warunków środowiskowych i ułatwienie w znalezieniu paszy. W przypadku lęgów naturalnych po znalezieniu pokarmu, matka nawołując pisklęta wskazuje im pokarm. W przypadku prowadzenia sztucznego wylęgu pisklęta same muszą poszukiwać paszy. Stąd należy im to ułatwić poprzez zadawanie jej w odpowiedniej formie w płaskich tackach. Ponadto brak możliwości termoregulacji u młodych piskląt do momentu uzyskania pełnego upierzenia i możliwości utrzymania stałej temperatury ciała, czyni koniecznym ogrzewanie powierzchni hali odchowalni oraz zapewnienie dodatkowych źródeł ciepła. Błędy popełniane szczególnie w pierwszym okresie odchowu mogą negatywnie wpływać na przeżywalność oraz późniejsze wyniki produkcyjne. Aby więc maksymalizować zyski i zminimalizować możliwe straty warto w tym okresie zwrócić szczególną uwagę na zapewnienie odpowiedniej opieki pisklętom.

Dostęp do wszystkich artykułów archiwalnych znajdujących się na naszym portalu jest możliwy po wykupieniu prenumeraty czasopisma.

Zaloguj się, aby zobaczyć.

Alina Rachwał

Poznań

Naukowcy obserwują zubożenie składu mikroorganizmów w glebie, przy jednoczesnym wzroście w niej liczebności mikroskopijnych grzybów. W ostatnich 50 latach znacznie zwiększyła się ilość informacji o niekorzystnym oddziaływaniu różnych gatunków grzybów na organizm ptaków. W zasadzie grzyby rozwijają się na roślinach w czasie ich wzrostu lub w paszach w czasie ich przechowywania.

Zaloguj się, aby zobaczyć.

Stosowanie dobrej praktyki higienicznej pozwala na utrzymanie zdrowych warunków środowiskowych w budynku dla drobiu. Mycie oraz dezynfekcja wszystkich pomieszczeń w budynku inwentarskim jest kluczowym elementem każdego programu bioasekuracyjnego. Prawidłowe wykonanie procedury mycia i dezynfekcji, może zminimalizować negatywne skutki chorób i pozwolić na optymalizację osiąganych wydajności ptaków oraz dobrostanu, jest także zapewnieniem bezpieczeństwa żywnościowego. Dlatego też, poniżej zestawiono listę czynności, które należy wykonać, by w budynku inwentarskim zostały zapewnione odpowiednie warunki higieniczne.

Zaloguj się, aby zobaczyć.

Bartosz Korytkowski

Bydgoszcz

Obecność much w pomieszczeniu inwentarskim jest nieodłącznym elementem praktycznie każdej hodowli zwierząt. Znajdujące się w kurniku odchody, ściółka, pasze czy wreszcie same ptaki stanowią doskonałe środowisko do bytowania zarówno much jak i ich larw.

Z zoohigienicznego punktu widzenia muchy stanowią doskonałe źródło wielu chorób zakaźnych, ich obecność w pomieszczeniu inwentarskim związana jest także z nieustającym natręctwem dodatkowo niepokojącym zwierzęta (siadanie w okolicach oczu ptaków itp.). Niepokojone zwierzęta są stresowane, zmniejsza się także ilość pobieranego przez nie pokarmu, a także zmniejsza się tym samym ich masa ciała. Aby skutecznie zmniejszyć ilość tych owadów na fermie należy w pierwszej kolejności poznać zasady ich życia i żerowania a następnie wdrożyć odpowiedni program profilaktyczny oraz metody ich skutecznej redukcji.

                Mucha domowa (Musca domestica) – jest owadem osiągającym niewielkie rozmiary (7,5 mm), samica jest najczęściej większa od samca. Tułów ma barwy ciemnoszarej z charakterystycznymi podłużnymi paskami. Posiada aparat gębowy typu liżącego. Mucha domowa zlizuje pokarm płynny lub stały, rozpuszczony uprzednio enzymami śliny.

                Przed osiągnięciem stadium dorosłego owada osobniki przechodzą stadium jaja, larwy (czerwie) i poczwarki (bobówki). Dorosłe osobniki żyją ok. 4 tygodni, jednak przy sprzyjających warunkach (budynki użytkowane przez ludzi lub zwierzęta) mogą przetrwać w stanie anabiozy przez dłuższy okres czasu. Samice składają nawet do 600 jaj, najczęściej w środowisku z dużą ilością substancji ulegającej fermentacji np. odchodach zwierzęcych. Z jaj wylegają się larwy, które żerują w środowisku wilgotnym aż do końca fazy larwalnej, następnie wybierają środowisko suche i ulegają przepoczwarzaniu się, pod koniec fazy przepoczwarzania pojawią się już osobniki dorosłe. Zdolność do dalszego rozrodu osiągają już po 24 godzinach od zakończenia fazy poczwarki.

                Z uwagi na fakt, że są to owady ciepłolubne ich funkcje życiowe (odżywianie i rozmnażanie się) zanikają już w temperaturze 7-9ºC, niestety nie ma to związku z pomieszczeniami bytowania ludzi i zwierząt, w których najczęściej panuje dużo wyższa temperatura.

Dostęp do wszystkich artykułów archiwalnych znajdujących się na naszym portalu jest możliwy po wykupieniu prenumeraty czasopisma.

Zaloguj się, aby zobaczyć.