Naukowcy twierdzą, że z uwagi na mniejszą liczbę dzików w polskim lesie wyrosło dwa razy więcej dębów!
Afrykański pomór świń (ASF) to wyniszczająca choroba dla świń i dzików, ale czy może to być dobre dla lasów? Niedawne badania wykazały, że wybuch ASF wśród dzików w polskim lesie doprowadził do wzrostu większej liczby dębów. Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że te dwie rzeczy nie mogą być powiązane, ale zespół znalazł połączenie. Dziki jedzą prawie wszystko – w tym żołędzie – więc gdy jest mniej dzików w lesie, więcej żołędzi ma szansę wykiełkować i wyrosnąć na drzewa.
Naukowcy policzyli liczbę żołędzi wyprodukowanych przez 29 drzew w latach 2009-2020. Zauważyli, że żołędzie stanowią około 70% diety dzików, a dęby nie produkują żołędzi co roku, ale raczej co kilka lat, wraz z innymi wokół nich. Ta strategia roślinna, zwana „mastingiem”, zapewnia, że w latach, w których produkowane są żołędzie, jest ich tak wiele, że mają większą szansę na wyhodowanie drzew, mimo że zwierzęta zjadają część żołędzi.
Wybuchu ASF w 2015 r. spowodował uśmiercenie 90% dzików w Puszczy Białowieskiej, co pozwoliło około dwukrotnie większej liczbie żołędzi osiedlić się w ziemi i wykiekować. Z naukowego punktu widzenia, zgodnie z artykułem badawczym opublikowanym przez Michała Bogdziewicza na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i jego współpracowników w Proceedings of the Royal Society B: „Dane dotyczące sadzonek drzew wskazują, że nabór dębu wzrósł dwukrotnie w porównaniu z okresem przedepidemicznym. Nasze wyniki wykazały, że perturbacje spowodowane chorobami dzikiej przyrody przemieszczają się przez sieci pokarmowe i wpływają na dynamikę lasów. Wybuch ASF działał synergistycznie z masztowaniem i usunięciem odgórnej kontroli roślinożerców dębów przez mobilnych konsumentów. To pokazuje, że epidemia ASF, która obecnie występuje w całej Europie, może mieć szeroki wpływ na dynamikę lasów”. Eksperci twierdzą, że ten wynik może mieć długotrwałe skutki. „Artykuł rozwija klasyczny trójkąt chorobowy: choroba, gospodarz i środowisko, aby rozważyć wpływ choroby na inne organizmy w środowisku”, powiedziała Alison Dyke z brytyjskiego Uniwersytetu York w artykule New Scientist. „Bez wątpienia kaskadowe skutki zmniejszenia liczby dzików i wzrostu rekrutacji dębów będą się powtarzać przez wiele lat”. Wydawałoby się, że Bogdziewicz i jego koledzy znaleźli srebrną podszewkę w chmurze ASF.