8 czerwca 2021 r. odbyło się spotkanie organizacji drobiarskich z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Głównym Lekarzem Weterynarii dotyczące problemu występowania Salmonelli w krajowej produkcji drobiarskiej oraz sytuacji związanej z grypą ptaków w Polsce. Spotkanie odbyło się na wniosek Zespołu ds. drobiarstwa, którego Krajowa Izba PDiP jest członkiem wspólnie z kilkoma innymi organizacjami drobiarskimi.
Zespołu ds. drobiarstwa rekomendował działania jakie należałoby podjąć w odniesieniu do problemów związanych z grypą ptaków oraz występowaniem Salmonelli w całym łańcuchu drobiarskim. Za priorytetowe cele, które powinny zostać poddane konsultacjom z branżą uznano: standardy bioasekuracji, wypracowanie ścieżki postępowania dotyczącej zwalczania grypy ptaków – procedury, określenie w przepisach roli i obowiązków samorządu lokalnego w przypadku wystąpienia grypy ptaków na terenie gminy/powiatu, opracowanie szablonu wycen (szacowanie wartości rynkowej drobiu) – do stałego stosowania, nie tylko w przypadku grypy ptaków, włączenie branży w proces konsultacji dot. procedur/wniosków przy ubieganiu się o dofinansowanie ze środków UE, kwestię dofinansowania dopłat do ubezpieczeń od występowania Salmonelli z wykorzystaniem środków PROW 2014-2021.
W związku z występowaniem na terenie Polski w całym łańcuchu drobiarskim Salmonelli i wynikających z tego negatywnych konsekwencji dla wizerunku krajowych eksporterów mięsa drobiowego od czerwca 2020 roku trwają konsultacje w tej sprawie. Brytyjczycy, jako trzeci kraj zagrozili Polsce wstrzymanie importu mięsa drobiowego. Było to impulsem do zintensyfikowania działań kontrolnych Głównego Lekarza Weterynarii w polskich zakładach powiązanych z RASFF i fermach współpracujących z tymi podmiotami. W marcu na spotkaniu z przedstawicielami organizacji branżowych Główny Lekarz Weterynarii przedstawił założenia zmian do Krajowego programu zwalczania Salmonelli w stadach brojlerów kurzych oraz informacje o rozpoczęciu dodatkowych kontroli urzędowych w okresie od kwietnia do listopada 2021 r.
CZYTAJ WIĘCEJ
Podczas spotkania w dniu 8 czerwca przedstawiciele Inspekcji Weterynaryjnej omówili dotychczas wdrożone działania doraźne podjęte przez GIW (między innymi kontrole gospodarstw i zakładów ubojowo –przetwórczych wytypowanych w ramach analizy ryzyka w związku z RASFF) oraz dotychczasowe efekty prowadzonego monitoringu. Przedstawiono także finalne propozycje zmian legislacyjnych (zmiany w programach zwalczania Salmonelli). Nowelizacja obowiązującego na lata 2020–2022 programu zwalczania niektórych serotypów Salmonella w stadach brojlerów gatunku kura została już uzgodniona z MRiRW. Główny Lekarz Weterynarii, w dniu 28 maja 2021 r. uzgodnił treść programu z MRiRW. W najbliższych dniach GLW wystąpi do KE z wnioskiem o zatwierdzenie zmian w „Krajowym programie zwalczania niektórych serotypów Salmonella w stadach brojlerów gatunku kura (Gallus gallus)”na lata 2020 – 2022 (program współfinansowany). Zgodnie z obowiązującymi technikami legislacyjnymi, konsultacje społeczne będzie prowadziło Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi po uzyskaniu zatwierdzenia projektu przez KE.
GLK 26 marca 2021r. po analizie występowania Salmonelli w stadach drobiu i całym łańcuchu drobiarskim polecił wszystkim PLW zorganizowanie w okresie od kwietnia do listopada 2021 r.
urzędowych pobrania próbek w kierunku Salmonella ze wszystkich gospodarstw utrzymujących brojlery gatunku kura. Urzędowym próbkobraniem objęte zostało co najmniej jedno stado w każdym gospodarstwie, a w przypadku uzyskania dodatniego wyniku badania obligatoryjnie wszystkie pozostałe lub kolejne stada w tym gospodarstwie. Próbki pobierane przez PLW zastępują badanie właścicielskie, i koszty związane z badaniem obciążają hodowców.
Podczas spotkania ww. zapis został skomentowany, że póki co, jest to program pilotażowy (do końca 2021 roku), aby zobaczyć jakie efekty takie działanie przyniesie i dopiero wówczas będzie można zdecydować o dalszych modyfikacjach systemu badań. Zdaniem GLW, w trakcie konsultacji niektóre organizacje branżowe postulowały, aby zmienić system badań właścicielskich (zrezygnować z nich) z uwagi na rzekome nieprawidłowości w pobieraniu prób oraz wyłączyć z możliwości prowadzenia badań laboratoria prywatne akredytowane laboratoria i pozostawić tylko badania w ZHW (z tego samego powodu). Główny Lekarz Weterynarii oświadczył, że obecnie nie uwzględnił tych postulatów i nie będzie takich działań podejmował na tym etapie. Dlatego wprowadza program pilotażowy, aby ocenić sytuację w oparciu o twarde wyniki badań. Zaznaczył, że jeśli jedno badanie będzie urzędowe to automatycznie będzie odbywało się badanie w ZHW i statystyki porównawcze wykażą ewentualne nieprawidłowości.
Drugim tematem drobiarskiego spotkania „na szczycie” było wystąpienie ptasiej grypy na Mazowszu i określenie możliwego terminu wznowienia produkcji na tych terenach. Nie została jednak podana konkretna data rozpoczęcia wstawień i zniesienia nakazów/zakazów dla całego województwa mazowieckiego. Znoszenie stref i uwalnianie gospodarstw będzie następowało w oparciu o terminy określone w unijnych przepisach czyli po 21 dniach w obszarze zapowietrzonym (lecz nie krócej niż do dnia przeprowadzenia przez powiatowego lekarza weterynarii badań w gospodarstwach położonych na obszarze zapowietrzonym i uzyskania wyników wykluczających obecność wirusa grypy ptaków) i 30 dni w obszarze zagrożonym licząc od dnia zakończenia wstępnego czyszczenia i odkażania ogniska choroby.
Ostatnie ognisko (do dnia 11 czerwca) stwierdzono po badaniu próbek dostarczonych do PIW w Puławach 1 czerwca. Cały czas trwają badania w gospodarstwach kontaktowych, codziennie są wyniki z kilkunastu stad i wszystkie są negatywne. GLW planuje, aby wstawienia rozpoczynały się w obszarach, w których prowadzone było prewencyjne uśmiercanie ptaków na podstawie rozporządzenia Wojewody Mazowieckiego, ponieważ w tych gospodarstwach nie stwierdzano grypy ptaków. Pozwoliłoby to na ograniczenie ewentualnego ryzyka ponownych zakażeń. Najlepiej sytuacja wygląda w powiecie mławskim, większe problemy mogą mieć hodowcy w powiecie żuromińskim.
Prawdopodobnie gospodarstwa będą uwalniane stopniowo (strefowo) w zależności od położenia i wystąpienia ostatnich ognisk (a nie od razu dla całego województwa). Krajowa Izba Producentów Drobiu i Pasz uważa, że proces ten może się rozpocząć w drugiej połowie czerwca i może trwać do połowy lipca. GLW nic nie wspominał, aby miały zostać podjęte decyzje o wydłużeniu okresu, w którym obowiązuje zakaz wstawień. W opinii Izby można się ewentualnie spodziewać zintensyfikowanych kontroli weterynaryjnych, na przykład w zakresie bioasekuracji.
Jeśli po 1 czerwca nie będą już występowały ogniska ptasiej grypy, to najwcześniej we wrześniu Polska będzie mogła zostać uznana za kraj wolny od grypy ptaków, co pozwoli na zdejmowanie restrykcji eksportowych.
Możliwe scenariusze działań GLW dotyczące skutków występowania HPAI w stadach drobiu w Polsce, przekazane branży podczas spotkania w dniu 8 czerwca 2021 r:
- 1. Nastąpią zmiany w dostępności laboratoriów w kraju – poprawa szybkości uzyskiwania wyników.
- 2. Podmioty zewnętrzne będą zobowiązane do zawarcia umów z Wojewódzkimi Lekarzami Weterynarii w zakresie zabezpieczenia dostaw dwutlenku węgla na wypadek sytuacji kryzysowych.
- 3. Powstanie Plan Gotowości (jednolite procedury).
- 4. Opracowanie standardów bioasekuracyjnych i planów awaryjnych – procedur postępowania w sytuacji HPAI, aby istniały jasne ścieżki działania przez PLW oraz producentów drobiu. W tym celu powołane zostaną zespoły robocze, w których uczestniczyć będą przedstawiciele branży drobiarskiej. Izba zdecydowanie popiera takie działanie i deklaruje współpracę w tym zakresie.
- 5. Do połowy czerwca mają być dostępne pełne szacunki wysokości należnych odszkodowań.
- 6. Skarb Państwa ma wystarczające środki na wypłaty należnych odszkodowań. GLW zadeklarował, że nie będą przeciągane procedury związane z decyzjami administracyjnymi prowadzącymi do wypłat pieniędzy. Zaznaczył jednak, że będą bardzo wnikliwe analizy stosowanych na fermach procedur bioasekuracyjnych.